Fransız yapımı korku filmi! Bakan uyardı: IMF'lik olabiliriz

Fransa'da 2024'ün son çeyreğinden bu yana bir türlü gündemden düşmeyen ekonomik sorunlar kaynaklı siyasi kriz son perdesine giriyor. Borçlanma maliyetleri Mart ayından bu yana en yüksek seviyeye çıkan ülkede yatırımcıların önümüzdeki ay hükümetin çökmesi ihtimaline tepki göstermesiyle hisse senetleri Salı günü ikinci kez düşüş yaşadı. Başbakan François Bayrou, pazartesi günü bütçe açığını azaltmayı amaçlayan teklifine ilişkin güven oylamasının 8 Eylül'de yapılması çağrısında bulundu . Bayrou, Salı günü sendika üyelerine hitaben yaptığı konuşmada, milletvekillerinin "Kaosun tarafında mı yoksa sorumluluk alma tarafında mı olduklarını söylemek için iki haftaları olduğunu" söyledi.

Maliye Bakanı Lombard: IMF devreye girebilir

Maliye Bakanı Éric Lombard yaptığı açıklamada, hükümetin güven oylamasını kaybetmesine "kesinlikle boyun eğmediğini" söyledi. Ancak, hükümetin gelecek ay düşmesi ve sonraki yönetimlerin ülkenin maliyesini ele almaması durumunda IMF'nin devreye girme riski olduğu konusunda uyardı.

Lombard France Inter radyosuna "Önümüzdeki risk şu; mali durumun kötüleşmesi, ki bundan kaçınmak isteriz ve kaçınmalıyız. Ama size bu riskin var olmadığını söyleyemem" dedi.

Fransa'nın 10 yıllık borçlanma maliyetleri, Mart ayında Euro Bölgesi krizi sonrası en yüksek seviyeye yaklaşarak %3,53'e kadar yükseldi. Daha sonra biraz gerileyerek %3,5'e indi. Almanya'nın referans tahvillerine uygulanan ek faiz oranı, geçen yılki siyasi kriz sırasındaki zirvelerine yakın bir seviyede, yaklaşık 0,8 puana ulaştı.

Ülkenin benchmark borsa endeksi Cac 40, pazartesi günü yüzde 1,6'lık düşüşe ek olarak salı günü de yüzde 1,7 düştü.

RBC Capital Markets'ın Avrupa makro stratejisti Peter Schaffrik, "Piyasanın gördüğü risk, hükümetin tekrar düşmesi durumunda tam bir çıkmaza girilmesi ve açığı kapatma şansının olmaması" dedi.

Bayou yönetiminin düşmesi kaçınılmaz mı?

Parlamentodaki muhalefet partileri, Sosyalistler ve aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi gibi kritik kilit bloklar da dahil olmak üzere, hükümeti desteklemeyeceklerini açıkladılar ve bu da Bayou yönetiminin düşmesini neredeyse kaçınılmaz hale getirdi. Bayrou'nun 2026 yılı için 44 milyar euroluk vergi artışı ve harcama kesintileri içeren, devlet harcamalarının bir yıl dondurulması ve iki günlük ulusal tatilin kısaltılması da dahil olmak üzere önerdiği paket, muhalefet milletvekilleri tarafından reddedildi.

Lombard, planda bazı tedbirler üzerinde müzakere imkânı bulunduğunu, ancak hükümetin 44 milyar euroluk hedefinden taviz vermeyeceğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un bir yıl önce erken seçim çağrısı yapıp kaybetmesinden bu yana, Fransa'nın kırılgan parlamentosunda hiçbir parti net bir çoğunluğa sahip olamadı. Bayrou'nun selefinin hükümeti, iktidarda birkaç ay kaldıktan sonra Aralık ayında çöktü.

Ya istikrarsızlık ya da mali disiplinsizlik

Barclays Avrupa hisse senedi stratejisi başkanı Emmanuel Cau, Salı sabahı düşen piyasanın iki riski fiyatladığını söyledi: "Siyasi istikrarsızlık ve daha fazla mali disiplinsizlik".

Cau, tahvil piyasasındaki stres belirtilerine rağmen borsanın son aylarda yükselişte olduğunu belirterek, "Hisse senedi piyasası rehavete kapılmıştı. Bunun büyük bir kısmı, yatırımcıların Avrupa'daki canlanma hikayesine inanmasıyla ilgiliydi. Ancak borsanın tahvil piyasası stresini daha ne kadar görmezden gelebileceği konusunda da bir sınır var. Şimdi hisse senetleri ve tahviller arasında bir miktar yakınlaşma görüyoruz." dedi.

Fransız bankacılık hisselerinde sert düşüş

Yurt içi hisse senetleri sert bir yara aldı. Ekonominin genel gidişatını temsil ettiği düşünülen ülkenin en büyük bankalarının hisseleri en çok etkilenenler oldu. BNP Paribas, Société Générale ve Crédit Agricole hisseleri yüzde 4 veya daha fazla değer kaybetti. Fransa'nın yavaş ilerleyen siyasi krizi, son aylarda borçlanma maliyetlerinin küresel mali krizden bu yana ilk kez İtalya'nınkilere yaklaşmasına yol açtı .

"Hükümet düşerse Fransa borçlanma maliyeti 15 günde İtalya'yı aşabilir"

Lombard, hükümetin oylamayı kaybetmesi halinde Fransa'nın borçlanma maliyetlerinin "15 gün içinde" İtalya'nınkini aşacağını söyledi. Salı günü, 10 yıllık Fransız devlet tahvillerinin getirisi İtalya'nınkinden 0,1 puandan daha az bir oranda azalarak fark daha da kapandı.

Axa Yatırım'da kıdemli portföy yöneticisi olan Nicolas Trindade, Fransız devlet tahvillerinin performansının düşük olmasını beklediğini, çünkü "ana muhalefet partilerinin Bayrou hükümetine karşı oy kullanacaklarını belirtmeleri nedeniyle hükümetin çökme olasılığının keskin bir şekilde arttığını" söyledi. Yeni bir başbakan atamanın "parlamento aritmetiğini değiştirmeyeceğini", dolayısıyla anlamlı bir mali konsolidasyonun uygulanmasının hâlâ çok zor olacağını, erken seçimin aşırı sağın bu sefer mutlak çoğunluğu elde etme riskiyle karşı karşıya kalacağını da ekledi.

Avrasya Grubu Avrupa Genel Müdürü Mujtaba Rahman, şirketin temel senaryosunun başbakanın 8 Eylül'de görevden alınması olduğunu söyledi.

Euro, salı günü dolar karşısında hafif bir toparlanma yaşadı ve pazartesi günü yüzde 0,8 değer kaybetmesinin ardından oluşan kayıpları telafi etti.

ING'nin küresel piyasa araştırmaları başkanı Chris Turner, "Euro için daha geniş kapsamlı soru, son Fransa haberlerinin euroya yönelik iştahı daha da istikrarsızlaştırıp istikrarsızlaştırmadığı, yoksa bunun münferit bir Fransız sorunu olup olmadığıdır" dedi.

Barclays analistleri, Fransa'nın önümüzdeki iki yıldaki açığının "neredeyse hiç değişmeden" kalacağını, geçen yılki %5,8'in ardından 2025'te GSYİH'nın %5,6'sına ve 2026'da %5,4'üne eşit olacağını öngörüyor. Hükümet, geçen ay açıklanan dört yıllık plan kapsamında, Fransa'nın açığını AB'nin %3 sınırına getirmeyi hedefleyerek bu yıl %5,4, 2026'da ise %4,6'ya düşürmeyi hedefliyor.