AB, Trump’ın gümrük vergisi tehdidi sonrası ABD’ye yönelik misilleme planlarını askıya aldı
FT'nin haberine göre Avrupa Birliği, ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa’dan yapılan ithalata yönelik yüzde 30 oranında gümrük vergisi uygulanacağı yönündeki açıklamasının ardından, Washington’a karşı hazırladığı ticaret misillemesini geçici olarak durdurma kararı aldı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 14 Temmuz gecesi yürürlüğe girmesi beklenen ve tavuk, motosiklet ile giyim ürünlerini de kapsayan yıllık 21 milyar avroluk ABD ihracatına yönelik misilleme tarifesinin, "Ağustos başına" kadar askıya alındığını açıkladı. Von der Leyen, AB’nin daima müzakere edilmiş çözümleri tercih ettiğini ve bu yaklaşımını sürdürdüğünü belirtti.
Donald Trump, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, hem Avrupa Birliği’ne hem de Meksika’ya yönelik yüzde 30 oranında yeni gümrük vergileri getireceğini duyurdu. Bu açıklama, transatlantik ticarette tansiyonu yeniden yükseltti. Trump'ın açıklamaları, AB'de sert tepkilere ve yeni bir ticaret savaşı ihtimaline yönelik endişelere yol açtı.
AB yetkilileri, Trump’ın bu tehdidini büyük ihtimalle uygulamaya koymayacağını düşünüyor. Brüksel’deki değerlendirmeye göre, Trump bu çıkışıyla müzakereler öncesi baskı kurmayı hedefliyor. Birliğin üst düzey diplomatları, bu tür sert önlemlerin Amerikan iş çevrelerinde olumsuz karşılanacağına işaret ediyor. Bir AB yetkilisi, piyasa dinamiklerinin kendi dengelerini kuracağına dair inanç taşıdıklarını dile getirdi.
Almanya Maliye Bakanı Lars Klingbeil, Süddeutsche Zeitung’a yaptığı açıklamada, AB’nin ABD ile ciddi ve hedef odaklı müzakerelere devam etmesi gerektiğini vurguladı. Klingbeil, aynı zamanda adil bir uzlaşma sağlanamaması durumunda Avrupa’daki istihdam ve şirketlerin korunması amacıyla kararlı karşı önlemler alınması gerektiğini söyledi.
Avrupa Komisyonu, misilleme kapsamında 95 milyar avroluk ABD menşeli ithalat ürünlerini hedef alan ek bir gümrük vergisi paketi üzerinde çalışıyor. Bu paket uçak, alkol ve gıda ürünlerini içeriyor. Ancak bazı üye ülkeler, özellikle hassas ürünlerin hedef listesinden çıkarılması için lobi yapıyor. Son durumda, bu listenin toplam hacmi 72 milyar avroya kadar düşürüldü.
ABD halihazırda AB'den yaptığı yaklaşık 380 milyar avroluk ithalatın belirli bir bölümüne gümrük vergisi uyguluyor. Von der Leyen, mevcut durumda AB'nin elindeki “anti-zorlama” mekanizmasını devreye sokmayacaklarını açıkladı. Bu mekanizma, örneğin ABD’li firmaların kamu alımlarından dışlanmasını da içerecek şekilde tasarlanmıştı. Ancak Komisyon Başkanı bu aracın sadece olağanüstü koşullarda kullanılacağını ve şu an için bu aşamaya gelinmediğini ifade etti.
Von der Leyen’in bu açıklamaları, AB ile Endonezya arasında dokuz yıl süren görüşmelerin ardından bir serbest ticaret anlaşmasında siyasi mutabakata varıldığının ilan edilmesiyle aynı gün geldi. Eylül ayında onay süreci tamamlanması beklenen anlaşmanın, üye devletlerin çoğunluğu ve Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilmesi gerekiyor. AB yetkilileri, Endonezya’nın sığır eti gibi hassas ürünleri ihraç etmemesi nedeniyle anlaşmanın sorunsuz geçeceğine inanıyor.
2024 yılında AB ile Endonezya arasındaki mal ticaret hacmi 27,3 milyar avroya ulaşmış durumda. AB’nin Endonezya’ya ihracatı 9,7 milyar avro, ithalatı ise 17,5 milyar avro seviyesinde gerçekleşti. Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto, bu anlaşmanın küresel belirsizlikler döneminde olumlu bir örnek teşkil ettiğini söyledi.
Von der Leyen, AB’nin ticaret politikalarında Trump'ın baskılarına karşı temel stratejisinin ticaret ortaklarını çeşitlendirmek olduğunu dile getirdi. Ancak bu yaklaşım, özellikle güney Avrupa’dan gelen eleştirilerle karşılaşıyor. İtalya Başbakan Yardımcısı ve aşırı sağcı Lig Partisi lideri Matteo Salvini, Brüksel’in yürüttüğü müzakereleri sert biçimde eleştirdi. Lig tarafından yapılan açıklamada, Trump’ın İtalya’ya yönelik bir gerekçesinin bulunmadığı ancak Almanya liderliğindeki Avrupa’nın maliyetinin İtalyan halkı tarafından ödendiği belirtildi.
İtalya’nın önde gelen tarım lobilerinden Coldiretti de tepkisini dile getirdi. Örgüt, Trump’ın yüzde 30’luk gümrük vergisi tehdidinin, İtalya’nın gıda ihracatı açısından "ölümcül bir darbe" olacağını savundu. Coldiretti Başkanı Ettore Prandini, bu tarife onaylanırsa, von der Leyen’in politikalarının başarısızlıkla sonuçlanmış olacağını söyledi.
Brüksel, müzakere masasındaki gerilimi düşürmeyi hedefliyor. Ancak Trump’ın sert çıkışları ve Avrupa içerisindeki fikir ayrılıkları, taraflar arasında kapsamlı bir anlaşmaya ulaşmanın kolay olmayacağını gösteriyor. Avrupa Komisyonu, Trump’ın tehditlerine rağmen diyalog yolunu açık tutmaya çalışırken, bir yandan da olası misillemeler için teknik hazırlıklarını sürdürüyor.
