ABD ile Japonya arasında 550 milyar dolarlık dev ticaret anlaşması
- Amerika Birleşik Devletleri ile Japonya, Başkan Donald Trump’ın Asya’daki müttefikine yönelik uygulamayı planladığı yüksek gümrük tarifelerini düşürmeyi kapsayan bir ticaret anlaşmasına vardı. Anlaşma, Japonya’dan ABD’ye yapılacak 550 milyar dolarlık yatırım ve kredi paketini de içeriyor.
Amerika Birleşik Devletleri ile Japonya, Başkan Donald Trump’ın Asya’daki müttefikine yönelik uygulamayı planladığı yüksek gümrük tarifelerini düşürmeyi kapsayan bir ticaret anlaşmasına vardı. Anlaşma, Japonya’dan ABD’ye yapılacak 550 milyar dolarlık yatırım ve kredi paketini de içeriyor.
Anlaşma, Japonya’nın kritik öneme sahip otomotiv sektörüne anında rahatlama sağlarken, halihazırda uygulanan yüzde 25’lik otomobil tarifeleri yüzde 15’e düşürüldü. 1 Ağustos’ta yürürlüğe girmesi beklenen diğer Japon ürünlerine yönelik tarifeler de aynı oranda azaltıldı.
Japonya'nın ABD’ye yaptığı ihracatın dörtte birinden fazlasını otomobiller oluşturuyor.
Trump, kendi sosyal medya platformu Truth Social’da yaptığı paylaşımda, “Japonya ile tarihin en büyük TİCARET ANLAŞMASINI imzaladım,” ifadelerini kullandı. “Bu, Amerika Birleşik Devletleri için çok heyecan verici bir zaman. Japonya ile her zaman harika bir ilişkimiz olacak” dedi.
550 milyar dolarlık yatırım paketi
Yerel medyada çıkan haberlere göre, pazar günü yapılan seçimlerde ağır bir yenilgi alan ve yakında istifa etmesi beklenen Japonya Ekonomi Bakanı Ishiba, anlaşmayı “ABD ile ticaret fazlası olan ülkeler arasında en düşük maliyetli anlaşma” olarak nitelendirdi.
ABD’ye yapılacak yatırım paketi kapsamında, Japon devletine bağlı kuruluşlar aracılığıyla ilaç ve yarı iletken gibi stratejik sektörlerde dayanıklı tedarik zincirleri oluşturmak amacıyla Japon firmalara 550 milyar dolara kadar kredi ve garanti sağlanacak.
Ayrıca Japonya, ABD’den pirinç gibi tarım ürünlerinin ithalatını artıracak. Trump yönetiminden bir yetkili, Japonya’nın ABD pirinci ithalatında artış olabileceğini ancak bu artışın mevcut anlaşma çerçevesinde gerçekleşeceğini belirtti. Ishiba da bu artışın Japon tarımını "feda etmeyeceğini" vurguladı.
Japon borsasında ralli, otomotiv hisseleri fırladı
Anlaşma sonrası Japonya borsasında coşku yaşandı. Gösterge Nikkei endeksi yüzde 2,6 yükselerek bir yılın zirvesine çıktı. Toyota hisseleri yüzde 11’den fazla değer kazanırken, Honda ve Nissan hisseleri de yüzde 8’in üzerinde arttı.
Gelişme, benzer bir anlaşmanın Güney Kore ile de yapılabileceği beklentisini artırınca, Güney Koreli otomobil üreticilerinin hisseleri de yükseldi. Yen dolara karşı hafif değer kazanırken, Avrupa ve ABD hisse endeksi vadeli kontratlarında da yukarı yönlü hareketler gözlendi.
ABD otomobil sektörü tepkili
Ancak ABD’li otomobil üreticileri, anlaşmadan memnun değil. Japonya’dan ithal edilen otomobillere uygulanan tarifelerin yüzde 15’e düşürülmesine rağmen, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen araçlara yüzde 25 tarife uygulanmaya devam edilmesi, sektörde rahatsızlık yarattı.
General Motors, Ford ve Chrysler’in çatı kuruluşu olan American Automotive Policy Council’in Başkanı Matt Blunt, “Yüksek ABD içeriğine sahip Kuzey Amerika üretimi araçlara kıyasla, neredeyse hiç ABD içeriği olmayan Japon araçlarına daha düşük tarife uygulanması, ABD sanayisi ve işçileri için kötü bir anlaşmadır,” dedi.
Otomotiv ticaretinde dengesizlik sürüyor
Otomotiv sektörü, ABD ile Japonya arasındaki ticarette büyük yer tutsa da, bu ticaret neredeyse tamamen Japonya’dan ABD’ye doğru işliyor. 2024 yılında ABD, Japonya’dan 55 milyar dolardan fazla otomobil ve otomotiv parçası ithal ederken, Japonya’ya yalnızca 2 milyar dolarlık araç ihracatı yaptı.
İki ülke arasındaki toplam ticaret hacmi 2024’te yaklaşık 230 milyar dolara ulaşırken, Japonya’nın ticaret fazlası yaklaşık 70 milyar dolar oldu. Japonya, ABD'nin mal ticaretindeki beşinci en büyük ortağı konumunda.
Beyaz Saray’da müzakere trafiği
Trump, anlaşmayı Salı günü Beyaz Saray’da Japonya’nın üst düzey gümrük müzakerecisi Ryosei Akazawa ile yaptığı görüşmenin ardından duyurdu.
Akazawa sosyal medya platformu X’te “#GörevTamam” etiketiyle paylaşım yaptı. Daha sonra yaptığı açıklamada, anlaşmanın Japonya’nın çelik ve alüminyum ihracatını kapsamadığını ve bu ürünlerde uygulanan yüzde 50 tarifelerin devam edeceğini söyledi. Ayrıca, savunma bütçeleriyle ilgili bir mutabakatın da bulunmadığını belirtti.
“Resesyonu önleyebilir”
Commonwealth Bank of Australia kıdemli ekonomisti Kristina Clifton, Trump’ın önceki tek taraflı tehditlerine kıyasla Japonya’nın bu anlaşmayla daha iyi bir sonuç elde ettiğini söyledi.
Meiji Yasuda Araştırma Enstitüsü ekonomistlerinden Kazutaka Maeda da “Yüzde 15’lik tarife oranı ile Japon ekonomisinin durgunluğa girmesini beklemiyorum” dedi.
Japonya ABD'deki en büyük yatırımcı
Japonya, ABD’ye en fazla yatırım yapan ülke konumunda. Emeklilik fonu devi GPIF ve Japon sigorta şirketlerinin de dahil olduğu yatırımcı grupları, ABD piyasalarında yaklaşık 2 trilyon dolarlık varlık tutuyor.
Japonya Merkez Bankası verilerine göre, 2024 sonu itibarıyla Japonya’nın ABD’deki doğrudan yatırımları 1,2 trilyon doları buldu. Sadece 2024 yılında Kuzey Amerika’ya yapılan doğrudan Japon yatırımı 137 milyar dolar oldu.
Alaska'da LNG hattı için yeni anlaşma yolda
Beyaz Saray’daki konuşmasında Trump, uzun süredir gündemde olan Alaska’daki doğalgaz boru hattı için Japonya ile ortak girişim kurulmasına dair iyimserliğini de dile getirdi.
“İlk anlaşmayı tamamladık… ve şimdi ikincisini tamamlayacağız çünkü Alaska’da bizimle birlikte ortak girişim kuracaklar,” diyen Trump, Japon tarafının bu konuda “anlaşmaya hazır” olduğunu belirtti.
1 Ağustos öncesi anlaşma trafiği hızlandı
Trump’ın ek gümrük vergileri için verdiği 1 Ağustos tarihine kısa süre kala, yönetim yeni ticaret anlaşmalarını hızla sonuçlandırmak için yoğun mesai yürütüyor. Bu tarihten itibaren, Trump’ın göreve geldiği Ocak ayından bu yana uygulamaya koyduğu tarifelere ek olarak, yeni yüksek tarifeler devreye girecek.
Trump, bugüne kadar İngiltere, Vietnam, Endonezya ile çerçeve anlaşmalar açıkladı, Çin ile ise misilleme tarifelerini geçici olarak durdurdu. Ancak bu ülkelerle yapılan anlaşmaların detayları henüz netleşmiş değil.
Beyaz Saray’da konuşan Trump, Avrupa Birliği’nden müzakerecilerin Çarşamba günü Washington’da olacağını da duyurdu.
