ABD’de büyük dönüm noktası: 'Doğumla vatandaşlık' için son söz mahkemede
- ABD’de tartışmaların merkezine oturan “doğumla vatandaşlık hakkını” sınırlandıran Başkanlık Kararnamesi, Yüksek Mahkemenin gündemine taşındı. Mahkeme, Donald Trump’ın göreve başladığı gün imzaladığı düzenlemenin anayasaya uygunluğunu değerlendirmeye karar verdi.
ABD’de tartışmaların merkezine oturan “doğumla vatandaşlık hakkını” sınırlandıran Başkanlık Kararnamesi, Yüksek Mahkemenin gündemine taşındı. Mahkeme, Donald Trump’ın göreve başladığı gün imzaladığı düzenlemenin anayasaya uygunluğunu değerlendirmeye karar verdi. Sürecin ilkbaharda başlaması, nihai kararın ise yaz başında açıklanması bekleniyor.
Trump’ın kararnamesi ne getiriyordu?
Trump’ın 20 Ocak 2025’te imzaladığı kararname, ABD’de yasa dışı ya da geçici statüde bulunan ebeveynlerin çocuklarına vatandaşlık hakkı tanınmamasını öngörüyordu. Bu adım, uzun yıllardır tartışma konusu olan “toprak esaslı vatandaşlık” uygulamasını kısıtlaması nedeniyle ülke çapında geniş yankı uyandırmıştı.
Trump yönetimi, söz konusu düzenlemede 18. yüzyılda kabul edilen “Yabancı Düşmanlar Yasası”na dayandığını savunuyor. Ancak barış döneminde bu yasanın devreye sokulması, hukuk çevrelerinde ciddi eleştirilere yol açmıştı.
Dava yüksek mahkemeye nasıl taşındı?
Kararnamenin yürürlüğe girmesinin ardından birçok eyalet ve sivil toplum kuruluşu, düzenlemenin ABD Anayasası’nın 14. Maddesi’yle çeliştiğini belirterek federal mahkemelere başvurmuştu. Maryland, Massachusetts ve Washington’daki alt mahkemeler, nisan ayında karara karşı ülke çapında geçerli ihtiyati tedbir kararı vermişti.
Bu kararların ardından hukuki süreç hızla ilerledi ve davalar birleştirilerek Yüksek Mahkemenin incelemesine sunuldu. Mahkeme, yaptığı açıklamada davayı görüşmeyi kabul ettiğini duyurdu.
ABD için tarihi karar kapıda
Yüksek Mahkeme, vereceği kararla yalnızca Trump yönetiminin politikasını değil, ABD’nin yüzyılı aşan vatandaşlık anlayışını da şekillendirecek. Kararın, Amerikan hukuk sistemi ve göç politikası açısından tarihi bir dönüm noktası olacağı değerlendiriliyor.