ABD’nin saldırısının ardından British Airways ve Singapore Airlines Dubai uçuşlarını askıya aldı
FT'nin haberine göre ABD’nin İran’daki üç ana nükleer tesise düzenlediği hava saldırısının ardından havayolu şirketleri Orta Doğu semalarında yaşanan jeopolitik gerilimin doğrudan etkilerini hissetmeye başladı. Özellikle British Airways (BA) ve Singapore Airlines, artan güvenlik endişeleri nedeniyle Dubai uçuşlarını iptal ettiğini duyurdu. Bu kararlar, bölgede art arda yaşanan hava sahası kapanmaları ve rotaların değişmesiyle küresel hava trafiğinde yaşanan aksaklıkların bir yenisi olarak kayda geçti.
İngiliz taşıyıcı British Airways, Cumartesi akşamı saat 21:53’te Londra Heathrow Havalimanı’ndan Dubai’ye kalkış yapan uçağını, yaklaşık dokuz saatlik uçuşun ardından rotasını değiştirerek İsviçre’nin Zürih kentine indirdi. Bu ani değişiklik, şirketin uçuş güvenliğini yeniden değerlendirme sürecinin bir parçası olarak görüldü. Cumartesi günü Doha’ya yapılan uçuşların da iptal edildiği belirtilirken, Dubai ve Doha’ya yapılacak tüm BA seferlerinin Pazar günü boyunca askıya alınacağı açıklandı. Şirket, daha önce de Bahreyn’e yönelik uçuşlarını 30 Haziran’a kadar durdurduğunu ilan etmişti.
British Airways, yaptığı açıklamada, “Son yaşanan olayların ardından yolcularımızın ve mürettebatımızın güvenliğini sağlamak amacıyla uçuş programımızda düzenlemeye gittik” ifadelerine yer verdi. Aynı şekilde Singapore Airlines da Pazar günü yaptığı duyuruda, “Orta Doğu’daki jeopolitik gelişmelere ilişkin yapılan bir güvenlik değerlendirmesi sonucunda” Singapur ile Dubai arasındaki iki uçuşun iptal edildiğini açıkladı.
Hava trafiğini anlık izleyen Flightradar24 verilerine göre, İsrail ile İran arasında tırmanan gerilim sonrası Orta Doğu’da günlük 3.000’den fazla uçuş iptal edildi. İran, Irak ve Suriye hava sahaları hâlâ teknik olarak açık görünse de pek çok uluslararası uçuş Suudi Arabistan ve Mısır üzerinden yönlendiriliyor. Bu durum, başta Avrupa havayolları olmak üzere şirketlerin sefer sürelerini artırarak operasyonel maliyetlerini yükseltiyor. Analistlere göre, Rus hava sahasının Ukrayna savaşı nedeniyle zaten kullanım dışı olduğu bir ortamda bu gelişmeler Avrupa-Asya arasındaki uçuşlarda ciddi bir darboğaz yaratıyor.
Son bir hafta içinde Air France-KLM, American Airlines, Japan Airlines gibi dünya çapında faaliyet gösteren 150'den fazla havayolu şirketi de bölgedeki rotalarını iptal etti ya da alternatif güzergâhlara yöneldi. ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’in İran’a füze saldırısından bir hafta sonra, İran’ın nükleer tesislerine yönelik karar verdiği askeri harekât, çatışmanın boyutunu genişletti ve İran’ın misilleme yapacağına dair beklentileri güçlendirdi. Bu beklentiler, sivil havacılığın güvenliği konusunda küresel ölçekte bir alarm hali yarattı.
Times of Israel’in haberine göre, İsrail de bu sabah erken saatlerde hava sahasını geçici olarak kapattı. Ancak yerel havayolu şirketi Arkia, saat 14:00 itibarıyla hava sahasının yeniden açılmasıyla birlikte yurtdışında kalan İsrailli vatandaşları geri getirmek amacıyla kurtarma uçuşlarını başlatmayı planladığını duyurdu.
American Airlines, United Airlines ve Finnair gibi şirketler, grevden sadece birkaç gün önce Doha ve Dubai uçuşlarını da iptal etmişti. Tüm bu gelişmelere karşın Flightradar24, Pazar günü sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, ABD'nin İran'a düzenlediği bombalamaların ardından bölgede daha fazla bir aksama emaresinin görülmediğini bildirdi. Açıklamada, “ABD’nin İran’daki nükleer tesislere yönelik saldırılarının ardından Orta Doğu’daki ticari hava trafiği, geçen hafta yürürlüğe giren yeni hava sahası kısıtlamaları çerçevesinde işlemeye devam ediyor” denildi.
Ortadoğu’daki askeri gerilim, yalnızca enerji piyasaları ve hisse senetlerini değil, sivil havacılık sektörünü de sarsmaya devam ediyor. Havayolu şirketlerinin rotalarını yeniden çizmek zorunda kalması, yalnızca operasyonel yükleri değil, yolcuların güvenlik kaygılarını da artırıyor. Gelişmelere göre yeni uçuş iptalleri veya yönlendirmelerin yapılması kaçınılmaz görünüyor.
