Çekya’da hükümeti sarsan bitcoin skandalı: Adalet Bakanı istifa etti, gözler muhalefette
- Çekya’da internet üzerinden uyuşturucu ticareti yapan bir girişimciyle bağlantılı 40 milyon euroluk bitcoin bağışı, hükümeti derinden sarsarken, popülist muhalefet lideri Andrej Babiš’in bu sonbaharda yapılacak parlamento seçimlerindeki şansını artırabilir.
Çekya’da internet üzerinden uyuşturucu ticareti yapan bir girişimciyle bağlantılı 40 milyon euroluk bitcoin bağışı, hükümeti derinden sarsarken, popülist muhalefet lideri Andrej Babiš’in bu sonbaharda yapılacak parlamento seçimlerindeki şansını artırabilir.
Başbakan Petr Fiala’nın liderliğini yaptığı muhafazakar Yurttaş Demokrat Partisi’nden (ODS) Adalet Bakanı Pavel Blažek, söz konusu bağış nedeniyle cuma günü istifa etti. Bağışın, kamuya açık bir müzayedeyle nakde çevrilerek bakanlığa aktarılması dikkat çekti. Skandal, bağışın mahkum bir uyuşturucu satıcısından gelmiş olması nedeniyle büyüdü.
Kripto para, daha önce yasa dışı bir karanlık ağ pazarını işleten ve zimmete para geçirme, uyuşturucu ticareti ve yasa dışı silah bulundurmaktan hüküm giyen Tomáš Jiřikovský’ye ait. Çek gazetesi Deník N, geçen hafta bağışın polis tarafından soruşturulduğunu ortaya çıkardı.
Bakanın sicili pek temiz değil
Bakan Blažek, siyasi çevrelerde daha önceki skandalları nedeniyle “Don Pablo” lakabıyla tanınıyor. Bu skandallar arasında, Rusya yanlısı bir lobicinin partisinde yer alması ve belediyeye ait dairelerle ilgili yolsuzluk iddiaları da yer alıyor. Blažek, bağışın tamamen yasal olduğunu savunarak istifa ettiğini, bunu da koalisyonun zarar görmemesi için yaptığını belirtti.
“O kadar yasal ki daha yasalı olamaz” diyen Blažek, Jiřikovský’nin bitcoin bağışını bir çeşit “günah çıkarma” amacıyla yapmış olabileceğini öne sürdü.
Muhalefet avantaj peşinde
Skandal, halihazırda anketlerde önde giden sağ popülist ANO partisinin lideri Andrej Babiš için önemli bir fırsat sundu. 2017-2021 yılları arasında başbakanlık yapan Babiš’in partisi, son haftalarda oy oranlarında düşüş yaşarken, hükümet koalisyonu SPOLU (Birlikte) yükselişe geçmişti.
Prag’daki CEVRO Enstitüsü’nden siyaset analisti Ladislav Mrklas, muhalefetin bu skandalı haftalar boyunca siyasi kazanç için kullanacağını belirtti.
“Bu olay, hükümet partilerinin oy oranlarının dipten çıkmaya başladığı, tam da ivme kazandıkları bir dönemde patladı. Hükümet için büyük bir talihsizlik,” dedi. Brno’daki Masaryk Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Petr Kaniok ise, hükümetin istifa hamlesiyle krizin etkisini sınırlamayı başardığını savundu.
“Açık konuşmak gerekirse: Ortada bakan yoksa, suç da yok. Blažek artık hükümette değilse, muhalefetin saldırması zorlaşır” diyen Kaniok, olayın uzun vadede büyük bir etki yaratmasını beklemediğini belirtti.
Babiš sert çıktı: “Uyuşturucu parası akladınız”
Andrej Babiš ise sert bir çıkış yaparak, Blažek ve ODS’yi kara para aklamakla suçladı ve hükümetin istifasını talep etti.
“Bay Başbakan, halkla dalga mı geçiyorsunuz? Resmen uyuşturucu parasını akladınız! Bu, tüm hükümetin istifasını gerektiren bir durum! Siz, bu ülkenin gördüğü en yozlaşmış hükümetsiniz,” ifadelerini X (eski Twitter) üzerinden paylaştı. Çek polisi ve Organize Suçlarla Mücadele Ulusal Merkezi, bağışın kara para olup olmadığını soruşturuyor.
