Çin ile ilişkiler ABD'nin soya fasulyesi ihracatını da etkiliyor
- ABD, soya fasulyesi üretiminde güçlü bir geçmişe sahip olmasına rağmen, Çin ile yaşanan ticaret savaşları ve Brezilya'nın rekabeti nedeniyle sektörde zorluklar yaşıyor.
- Çin, ABD'den ithalatını azaltarak Brezilya'ya yönelirken, ABD'li çiftçiler yeni pazarlar ve alternatif kullanım alanları arayışında. Soya fasulyesi, biyoyakıt ve biyoplastik gibi yenilikçi alanlarda umut vadeden bir ürün olarak öne çıkıyor.
Amerikan tarımının temel taşlarından biri olan soya fasulyesi, 2022 yılında ABD ekonomisine 124 milyar dolar katkı sağladı. Ulusal Yağlı Tohum İşleyicileri Birliği ve Birleşik Soya Fasulyesi Kurulu tarafından yürütülen bir çalışmaya göre, soya fasulyesi hem iç hem de dış pazarda önemli bir rol oynuyor.
ClimateAI CEO'su Himanshu Gupta'ya göre, soya fasulyesinin ABD ekonomisine katkısı her geçen gün artıyor. Bu hızlı büyüme uluslararası rekabet ve ticaret anlaşmazlıkları ile şekilleniyor.
Soya fasulyesi, hem gıda hem yakıt hem de hayvan yemi olarak dünya genelinde yaygın bir şekilde kullanılıyor. Uzmanlar, bu mahsulün çok yönlü yapısı nedeniyle mucize bir ürün olarak kabul edildiğini belirtiyor. StoneX'in baş emtia ekonomisti Arlan Suderman, soya fasulyesinin üretim potansiyelinin etkileyici olduğunu ve çiftçiler için yüksek kazanç sağladığını ifade ediyor.
ABD şimdilerde soya fasülyesinde öne çıkan bir ülke olsa da her zaman öncü konumda değildi. 1960'lı yıllarda sadece alternatif bir mahsul olarak görülen soya fasulyesi, zamanla çiftçiler arasında yaygınlaşarak hayvan yemi ve protein kullanımı için büyük bir fırsat sundu. Birleşik Soya Fasulyesi Kurulu Başkanı Meagan Kaiser’a göre, ABD çiftçileri verimlerini önemli ölçüde artırdı. 1980'de 31 kile olan dönüm başına üretim, günümüzde 51 kileye kadar çıktı.
ABD soya fasulyesi ihracayından 2021'de 26,4 milyar dolar kazandı
Küresel piyasalarda da büyük bir talep gören soya fasulyesi, ABD’nin ihracat kazançlarını artırdı. 2000'li yılların başında ABD, tüm yağlı tohum ürünlerinden yaklaşık 9 milyar dolar gelir elde ederken, 2021 yılında yalnızca soya fasulyesi ihracatından 26,4 milyar dolar kazandı. Ancak ABD, bu rekabetçi piyasa içerisinde liderliğini sürdüremedi.
ABD’nin en büyük soya fasulyesi ihracat pazarı olan Çin ile 2018’de başlayan ticaret anlaşmazlığı, ABD'nin sektördeki liderliğini zayıflattı.
ABD'nin uyguladığı tarifeler sonucunda Çin, soya fasulyesi ithalatı için Brezilya’ya yöneldi. Günümüzde Brezilya, dünyanın en büyük soya fasulyesi üreticisi ve ihracatçısı konumunda. Illinois Üniversitesi’nden Prof. Joe Janzen, Brezilya'nın mısır ve soya fasulyesi üretimi için düşük maliyetli bir yer olduğunu ve bu nedenle rekabetin zorlaştığını belirtiyor.
Uluslararası piyasalardaki bu değişim, ABD'li çiftçileri soya fasulyesinin alternatif kullanım alanlarını keşfetmeye teşvik etti. Biyoyakıtlar, yenilenebilir dizel ve biyoplastikler gibi yeni kullanım alanları, ABD soya fasulyesi sektörüne yeni fırsatlar sunuyor. Meagan Kaiser, önümüzdeki yıllarda yeni nesil çiftçilerin daha verimli yöntemlerle sektörde yenilikler getireceğini ifade ediyor.
