Fransa’da sigaraya açık hava yasağı: Park, plaj, otobüs durağı gibi alanlarda yasak başladı, ihlale 135 euro ceza

Fransa’da haftalardır kamuoyunda tartışma yaratan sigara yasağı resmileşti. 28 Haziran tarihli Fransa'nın Resmi Gazetesi Journal officiel de la République française'de yayımlanan kararnameyle, kamusal açık alanlarda tütün ve elektronik sigara kullanımına ciddi sınırlamalar getirildi. Yeni düzenleme, yalnızca sigara içmeyi değil, reşit olmayanlara yapılan satışları da hedef alıyor. Kararnameye göre yasa 29 Haziran Pazar günü itibarıyla yürürlüğe girdi.

Hangi alanlarda yasak getirildi?

Kararnameye göre, sigara içmenin yasak olduğu alanlar şu şekilde sıralandı:

• Otobüs durakları
• Kamuya açık park ve bahçeler
• Yüzme alanlarıyla sınır plajlar
• Kütüphaneler ve spor tesislerinin çevresi
• İlk ve orta öğretim kurumlarının çevresi
• Küçüklerin kabul edildiği veya konakladığı tüm tesisler

Yasak, hem tütün hem de elektronik sigara ürünlerini kapsıyor. Kararnamede, söz konusu düzenlemenin tüm halkı ve bu ürünleri satan perakendecileri ilgilendirdiği vurgulandı.

Cezai yaptırımlar neler?

Kararnamede, kamusal alanlardaki içim yasağını ihlal edenler için net bir para cezası belirtilmese de, Fransız basınına göre bu durum dördüncü sınıf ceza kapsamında değerlendirilecek ve 135 euro para cezası kesilebilecek.

Sağlık Bakanlığı ise uygulamaya geçişte önce bir 'eğitim dönemi' oluşturulacağını, yani cezai yaptırımlardan önce halkın bilgilendirilmesinin hedeflendiğini bildirdi.

Daha ağır cezalar ise reşit olmayanlara satış yapanlara yönelik uygulanacak. Kararnamede, küçük yaştakilere tütün ya da elektronik sigara satışı yapanlara beşinci sınıf para cezası uygulanacağı belirtiliyor. Bu da 1.500 euroya kadar para cezası anlamına geliyor. Suçun tekrarlanması halinde ceza iki katına kadar çıkarılabilecek.

Ne zaman yürürlüğe giriyor?

Daha önce yasağın 1 Temmuz’da yürürlüğe gireceği yönünde açıklamalar yapılmıştı. Ancak Resmi Gazete’de yer alan hükme göre yasa, 'yayınlandığı günü takip eden gün' itibarıyla geçerli olacak. Bu durumda yeni düzenleme 29 Haziran Pazar günü yürürlüğe giriyor.

Fransız kültüründe 'yerden göğe' sigara

Fransa'da sigara, sadece bir alışkanlık değil; sinemadan sokağa, bireysel özgürlükten estetik anlatılara kadar derin bir kültürel katmana sahip. 2015-2019 döneminde Fransız filmlerinin yüzde 90’ından fazlasında sigara sahnesi yer aldı. Her filmde ortalama üç dakika süren bu sahneler, uzmanlara göre gençler arasında sigaranın normalleşmesinde kritik rol oynadı. Buna karşılık, ülkede sigara içme oranları yıllar içinde azaldı. Yine de günlük sigara kullanan yetişkinlerin oranı hâlen yüzde 25’e yakın ve gençler arasında kullanım devam ediyor.

Fransa’nın tütünle bağları sadece sokaklarla sınırlı kalmadı. Ulusal havayolu şirketi Air France, uçaklarda sigarayı yasaklamakta geciken ülkelerden biri oldu ve bu yasağı ancak 2000 yılında yürürlüğe soktu. Amerikan havayolları bu geçişi 1990’ların başında tamamlamıştı.

Avrupa çapında sertleşen sigara yasakları

Fransa’nın bu kararı, Avrupa'daki geniş çaplı tütünle mücadele politikalarının bir parçası. İsveç 2019’dan bu yana otobüs durakları, okul yakınları ve restoran teraslarında sigarayı yasaklamış durumda. İspanya bu yasakları kafe ve restoran teraslarına kadar genişletti. Milano’da ise 2021’den bu yana tüm açık alanlarda sigara içmek yasak. Avrupa Komisyonu’nun da sigara yasağını genişletmeyi ve nikotinsiz ürünleri de kapsam altına almayı önerdiği ifade ediliyor.