Marks & Spencer’a siber darbe: 1 milyar sterlinlik piyasa kaybı, 300 milyon sterlinlik zarar, hisselerde yüzde 13 kayıp
- Marks & Spencer, uğradığı siber saldırı nedeniyle çevrimiçi satışlarını durdurmak zorunda kaldı.
- Hem giyim hem de gıda operasyonlarını etkileyen saldırı, şirketin işletme kârına 300 milyon sterlin zarar yazarken, borsa değerinden de 1 milyar sterlinden fazla sildi.
- Şirket, bu krizi teknoloji dönüşümüne fırsat olarak çevirmeyi hedefliyor.
İngiltere’nin en köklü perakende zincirlerinden Marks & Spencer (M&S), uğradığı kapsamlı siber saldırı nedeniyle işletme karının yaklaşık 300 milyon sterlin (403 milyon dolar) eridiğini açıkladı. Şirket, sistemlerdeki kesintinin temmuz ayına kadar devam edebileceğini belirtirken, bu süreçte çevrimiçi ticaretin ciddi şekilde aksadığını belirtti.
565 mağaza ve 64 bin çalışanla İngiltere'nin perakende devlerinden biri olan M&S’e yapılan saldırı, sektörde şok etkisi yarattı. Şirketin online giyim satışları durdu, bazı mağazalarda gıda rafları boş kaldı ve bu gelişmelerin ardından şirketin borsa değeri bir milyar sterlinden fazla geriledi. Hisseler yalnızca çarşamba sabahı işlemlerinde yüzde 3,4 değer kaybederken, saldırı sonrası toplam düşüş yüzde 13’e ulaştı.
Satışlar düştü, zararın etkisi büyüyor
Şirket, özellikle moda, ev ve güzellik kategorilerindeki çevrim içi satışların durdurulmasının ticari karı büyük ölçüde etkilediğini belirtti. Bu bölümlerdeki dijital satış kesintisinin haziran ve temmuz boyunca süreceği öngörülüyor. Fiziksel mağazalar ise bu süreçte satış direncini korumayı başardı.
Gıda tarafında da operasyonlar sekteye uğradı. Sistemlerin devre dışı kalması nedeniyle şirket, siparişleri kağıt kalemle yürütmek zorunda kaldı. Bu da ürün bulunabilirliğinde düşüşe, lojistik ve atık maliyetlerinde ise artışa neden oldu. Şirket, gıda satışlarının zamanla toparlandığını ifade etti.
Maliyet yönetimiyle zararı sınırlama hedefi
M&S, zararın etkilerini hafifletmek için maliyet kontrolü, sigorta desteği ve ticari önlemler sayesinde 2025/26 mali yılında oluşacak kar darbesini yarıya indirmeyi amaçlıyor.
Şirket yönetimi, yaşanan siber krizi sadece bir tehdit değil, aynı zamanda bir dönüşüm fırsatı olarak değerlendirmek istiyor. Açıklamada, “Bu süreci teknoloji dönüşümümüzü hızlandırmak için kullanacağız. Yeni ve yenilikçi iş yapış biçimleri geliştiriyoruz” denildi.
'Bu sadece yoldaki bir tümsek'
M&S CEO’su Stuart Machin, şirketin 140 yıllık tarihinde birçok kriz atlattığını vurgulayarak, “Bu olay bizim için sadece yoldaki bir tümsek. Bu durumdan daha da güçlenerek çıkacağız. Müşteriler, çalışanlar ve yatırımcılar için şirketi yeniden şekillendirme planımızdan sapmayacağız” dedi. Machin ayrıca, müşterilerin şirkete olan güvenini ve desteğini sürdürdüğünü de belirtti.
Kişisel veriler de çalındı
Şirket, saldırıyla birlikte bazı müşterilere ait kişisel bilgilerin de ele geçirildiğini duyurdu. Bu gelişme, yalnızca M&S’i değil, tüm küresel perakende sektörünü alarma geçirdi. İngiltere’de Co-op ve Harrods gibi büyük markalar da benzer saldırılara uğradı. Geçtiğimiz hafta Google, bazı hacker gruplarının ABD’li şirketleri hedef aldığına dair uyarı yapmıştı.
Güçlü finansal tablo gölgede kaldı
Siber saldırı, M&S’in son dönemde elde ettiği başarılı finansal performansın da gölgede kalmasına neden oldu. Şirket, 29 Mart’ta sona eren mali yıl için düzeltilmiş vergi öncesi karını yüzde 22,2 artırarak 875,5 milyon sterline çıkardı. Bu rakam, analistlerin 840 milyon sterlinlik ortalama beklentisini aştı ve son 15 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Toplam satışlar yüzde 6,1 artışla 13,9 milyar sterline, gıda satışları yüzde 8,7’ye, giyim, ev ve güzellik satışları ise yüzde 3,5’e yükseldi. Şirket, her iki alanda da pazar payı kazandı.
Rakipler pozisyon almaya başladı
Uzmanlara göre M&S’in çevrim içi operasyonlarındaki aksaklık, rakip firmalar için ticari fırsatlar yaratabilir. Giyim perakendecisi Next, güçlü ilk çeyrek performansının ardından kar tahminlerini yukarı çekti. Analistler, John Lewis, Tesco ve Sainsbury's gibi rakiplerin de bu süreci lehlerine çevirebileceği görüşünde.
