Şap hastalığı insana bulaşır mı? İnsan sağlığı üzerinde zararları nelerdir? Nasıl korunulur?
- Türkiye genelinde şap hastalığı nedeniyle hayvan pazarlarının kapatılması kararının ardından bu hastalığın insan sağlığına etkilerine dair soru işaretlerini de beraberinde getirdi. Şap hastalığının insana bulaşma riskinin son derece düşük olduğu belirtiliyor. Hijyen ise en önemli korunma yöntemi.

Türkiye genelinde şap hastalığı nedeniyle hayvan pazarlarının kapatılması kararının ardından bu hastalığın insan sağlığına etkilerine dair soru işaretlerini de beraberinde getirdi.
Peki şap hastalığı insana bulaşır mı? İnsan sağlığı üzerinde ne gibi riskler barındırıyor?
Şap hastalığı nedir?
Şap hastalığı, özellikle sığır, koyun, keçi ve domuz gibi çift tırnaklı hayvanlarda görülen son derece bulaşıcı bir viral hastalık. Etkeni “Foot and Mouth Disease Virus (FMDV)” olan bu hastalık, hayvanlarda yüksek ateş, ağız içinde ve ayaklarda yaralar, iştahsızlık ve süt veriminde düşüşe neden olur. Ekonomik anlamda ciddi zararlara yol açar.
Şap virüsü insana bulaşır mı?
Şap hastalığının insana bulaşma riskinin son derece düşük olduğu belirtiliyor. Ancak çok nadir vakalarda, doğrudan temas, özellikle açık yara veya mukozaya virüs bulaşması gibi durumlarda insanlara geçebildiği bildirilmiştir. Bu vakalarda grip benzeri semptomlar, ağız içinde yaralar ve hafif ateş görülebilir. Ancak hastalık insanlarda genellikle hafif seyirli olur ve kalıcı hasar bırakmaz.
Kimler risk altında?
Şap hastalığına yakalanma riski, hayvanlarla doğrudan ve sürekli temasta bulunan kişiler için daha yüksek. Özellikle;
- Veterinerler,
- Çiftçiler,
- Hayvan pazarlarında çalışanlar,
- Mezbahalarda görev yapan personel gibi meslek grupları daha dikkatli olmalıdır.
Şap virüsünden nasıl korunulur?
- Kişisel Hijyen: Hayvanlarla temas sonrası ellerin sabun ve suyla iyice yıkanması şarttır.
- Koruyucu Giysi ve Eldiven: Hayvanlarla temas ederken eldiven, çizme, önlük gibi koruyucu ekipman kullanılmalıdır.
- Hasta Hayvanlardan Uzak Durun: Şap hastalığı belirtileri gösteren hayvanlara yaklaşılmamalı, temas edilmemelidir.
- Pastörize Edilmemiş Ürünlerden Kaçının: Şap virüsü nadir de olsa çiğ süt ve süt ürünlerinde hayatta kalabilir. Bu nedenle pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerinin tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Hayvan Sağlığına Dikkat: Şap hastalığı görülen bölgelerdeki hayvanlarla teması sınırlandırmak, bulaşma riskini azaltır.
Halk sağlığı açısından tehlikeli mi?
Şap hastalığı halk sağlığı açısından büyük bir tehdit oluşturmaz. Ancak hayvancılık sektörü için ciddi bir ekonomik kayıp yaratır. Bu nedenle hastalığın yayılmasının önlenmesi, hayvan sağlığı ve ekonomisi açısından büyük önem taşıyor.