Forza, Perfect Dark, Dishonored... Microsoft’un ‘katliam’ kararı hangi oyunları vurdu, hangi stüdyoları susturdu?

Microsoft’un Xbox biriminde yaşanan işten çıkarma ve yeniden yapılanma süreci, yalnızca binlerce geliştiriciyi değil, oyun endüstrisinin kalbini oluşturan birçok stüdyoyu da vurdu. Perfect Dark, Everwild, Project Blackbird ve Hi-Fi Rush 2 gibi yüksek profilli projeler iptal edilirken, şirketin ilk sendikalı oyun işçileri de bu dalgadan etkilendi. Oyun basını bu tabloyu 'katliam' olarak nitelendirirken, yaşanan kesintilerin Microsoft’un yapay zeka yatırımlarıyla bağlantılı olduğu iddiaları da gündeme geldi.

Amerika İletişim İşçileri Sendikası (Communications Workers of America - CWA), işten çıkarmaların şirketin rekor gelir açıkladığı bir dönemde gerçekleşmesini eleştirerek, sendikalı çalışanların da hedef alınmasını 'derin hayal kırıklığı' olarak nitelendirdi.

İptal edilen projeler arasında, Xbox için önemli sayılan Perfect Dark (The Initiative), Everwild (Rare), Project Blackbird (ZeniMax Online Studios), Hi-Fi Rush 2 (Tango Gameworks) ve olası bir Dishonored devam oyunu (Arkane Austin) da bulunuyor. Ayrıca Turn 10 Studios’un büyük bir kısmı dağıtıldı, Forza Motorsport serisi durduruldu. Şirketin içerik takvimi yakın vadede güçlü görünse de, 2027 sonrası için derin bir boşluk yaratıldığı açıkça görülüyor.

PERFECT DARK.
The Initiative. pic.twitter.com/zTqV4StYqd

— XboxCore (@_XboxNews) June 15, 2024

Sendika: Karlı bir dönemde gelen bu karar kabul edilemez

Microsoft’un 2022’de satın aldığı ZeniMax Media bünyesindeki QA çalışanları, aynı yıl CWA desteğiyle 'ZeniMax Workers United' adlı sendikada örgütlenmişti. Bu yapı, şirketin ilk resmî sendikası olarak tarih yazdı. Ardından 2024’te Bethesda Game Studios sanatçıları, mühendisleri, yazarları ve geliştiricileri 'OneBGS' çatısıyla CWA’ya katıldı. Kanada’daki Bethesda Montreal stüdyosu da aynı yıl sendikaya dahil oldu.

Tüm bu gelişmelerin ardından sendikanın açıklaması sert oldu. CWA Başkanı Claude Cummings Jr., konuyla ilgili, “Microsoft’un, şirketin başarılı olduğu bir dönemde, sendika tarafından temsil edilen CWA üyeleri de dahil olmak üzere binlerce çalışanı daha işten çıkarma kararından derin bir hayal kırıklığı duyuyoruz" ifadelerini kullandı.

Sendika, işten çıkarılan çalışanlara destek olacağını ve yeni toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde bu meselenin öncelikli gündem olacağını belirtti.

Hangi stüdyolar etkilendi?

Şu ana kadar kamuoyuna yansıyan kesintiler şu şekilde:

• The Initiative tamamen kapatıldı, Perfect Dark iptal edildi (yaklaşık 50 iş pozisyonu)
• Turn 10 Studios çalışanlarının yüzde 50’si işten çıkarıldı (en az 70 kişi)
• Xbox Kullanıcı Araştırma Ekibi yüzde 50 küçüldü
• Candy Crush geliştiricisi King’in yüzde 10’u (yaklaşık 200 çalışan) işten çıkarıldı
• Halo Studios’ta az sayıda (10’dan az) çalışan işten çıkarıldı
• Rare stüdyosunda da işten çıkarmalar yaşandı, Everwild iptal edildi
• Activision stüdyoları (Sledgehammer Games, Raven Software dahil) etkilendi
• Bethesda Softworks’te projeler iptal edildi, Romero Games kapatılma riskiyle karşı karşıya (yaklaşık 100 iş, doğrudan Microsoft’a bağlı değil)
• Blizzard Entertainment’ta işten çıkarmalar oldu, Warcraft Rumble güncellemeleri durduruldu
• Undead Labs, Xbox Communications, Xbox Game Studios Global Publishing, ZeniMax Online Studios ve ZeniMax Media QA birimlerinde işten çıkarmalar yaşandı
• ZeniMax Online Studios’un geliştirdiği Project Blackbird iptal edildi

Yayınlanacak oyunlar hala var ama...

Microsoft Gaming CEO’su Phil Spencer, tüm bu gelişmelerin ortasında Xbox’ın hala güçlü bir içerik hattına sahip olduğunu savunuyor. Spencer, yakın zamanda gerçekleşen Xbox Games Showcase sunumunda, “Yeni Fable, Forza, Gears of War: E-Day ve Xbox’ın 25. yılına özel bir klasikle geri döneceğimizi paylaşmaktan heyecan duyuyorum” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamaya göre 2025’in ikinci yarısı ve sonrası için planlanan oyunlar şöyle:

• Grounded 2 (Obsidian Entertainment) – Temmuz 2025
• The Outer Worlds 2 – Ekim 2025
• Tony Hawk’s Pro Skater 3+4 – Temmuz 2025
• Gears of War: Reloaded – Ağustos 2025
• Ninja Gaiden 4 (PlatinumGames ve TeamNinja iş birliğiyle) – Ekim 2025
• Double Fine’ın Keeper – Ekim 2025
• Call of Duty: Black Ops 7 – Kasım 2025

2026 yılında ise:

• Gears of War: E-Day (The Coalition)
• Fable ve Forza Horizon 6 (Playground Games)
• Clockwork Revolution (inXile Entertainment)

2027 için:

• Marvel’s Blade (Arkane Lyon)
• OD (Kojima Productions)
• State of Decay 3 (Undead Labs)

Peki ya sonrası?

İşte endişe tam da burada başlıyor. 2027 sonrası dönem için geliştirilmesi muhtemel birçok proje iptal edildi. The Initiative’in Perfect Dark, Rare’in Everwild, ZeniMax Online’ın Project Blackbird gibi projeleri bu boşluğu doldurabilecekken artık rafa kaldırıldı. Buna, Hi-Fi Rush 2 (Tango Gameworks) ve yeni bir Dishonored oyunu (Arkane Austin) gibi muhtemel ancak iptal edilen projeler de ekleniyor.

Her ne kadar Xbox halen onlarca oyunun geliştirildiğini duyursa da, stüdyoların bu denli küçülmesi bu projelerin zamanlaması ve kalitesi konusunda soru işaretleri yaratıyor. Xbox oyun bölümünden sorumlu Matt Booty, şirketin hala '40’tan fazla aktif projeye' sahip olduğunu belirtse de, içeriğin sürdürülebilirliği konusundaki kaygılar giderilmiş değil.

AI ile değiştirilebilecek görevler hedef alındı

Yine de, son işten çıkarma dalgasında hedef alınan bazı pozisyonlar, yapay zeka ile kısmen ya da tamamen yürütülebilecek görevleri içeriyordu. Microsoft’un son dönemde, hata ayıklama ve kod yazma alanlarında AI teknolojilerini aktif şekilde kullanmaya başladığı biliniyor. Şirketin, performans değerlendirme süreçlerine de yapay zeka entegre etmeyi ve bu uygulamaları zorunlu hale getirmeyi planladığı bildirildi.

Microsoft’un bu alandaki yatırımlarının boyutu dikkat çekiyor. Şirket, 2026 mali yılı itibarıyla yapay zeka altyapısına 80 milyar dolar harcamayı planladığını açıkladı. Bu rakam, bir önceki mali yıla kıyasla 25 milyar dolar artış anlamına geliyor. Şirketin yapay zeka alanındaki bu agresif yatırım stratejisi, bir süredir ortağı olan OpenAI ile ilişkilerinde de gerginlik yaratmış durumda.

Hissedar memnun, çalışanlar tedirgin

Microsoft’u yakından takip eden yorumcular, şirketin 2023’ten bu yana “AI çılgınlığına kapıldığını” ve bu teknolojiyi henüz tamamen oturmamış olsa da tüm ürün ve hizmetlerine entegre etmeye çalıştığını belirtiyor. Bu aceleci dönüşüm, Microsoft’un hissedarları arasında olumlu karşılık bulurken, çalışanlar arasında ise belirsizlik yaratıyor.

2025’e gelirken finansal olarak oldukça güçlü bir tablo çizen şirket, kısa süre önce Apple’ı geride bırakarak dünyanın en değerli ikinci şirketi konumuna yükseldi. Microsoft şu an yalnızca NVIDIA’nın ardından geliyor. Bu başarı, yatırımcılar nezdinde büyük takdir toplarken; çalışanlara yönelik işten çıkarmaların bu başarıya gölge düşürdüğü yorumları yapılıyor.