Java okeyden borsa yolundaki stüdyolara 20 yıllık yolculuk: Türkiye’nin oyun ekosistemi nasıl inşa edildi?
- Türkiye’nin oyun sektörü, 2000’lerdeki basit Java tabanlı tavla ve okey gibi oyunlardan bugün Avrupa’nın ikinci büyük oyun üssüne dönüştü.
- Bu sene sektörde Borsa İstanbul'da ilk oyun şirketinin halka arzı, Web3 tabanlı oyunlar ve yeni unicorn'lar bekleniyor.
- Zynga'nın Peak Games'i 1.8 milyar dolara satın almasıyla başlayan büyük exit'ler (şirket satın alımları), adeta domino etkisi yaratarak yüzlerce yeni girişimin doğmasına vesile oldu.
- 2021, Türkiye oyun sektörü için yatırım rekoru yılı oldu. Yalnızca 2021’de sektörde 343 yatırım anlaşması yapıldı ve toplam 1,9 milyar dolarlık yatırım kaydedildi. 2024’te ise 469 işlemde 1,1 milyar dolarlık yatırım gerçekleşti.
- Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin 'Türkiye Oyun Ekosisteminin Durumu 2024' raporuna göre, Türk oyun sektörünün tarihi dönüm noktaları...
Türkiye'de oyun sektörü son yirmi yılda köklü bir dönüşüm geçirdi. 2000'li yıllarda tarayıcı üzerinden oynanan okey ve tavla gibi masa oyunlarından ibaret olan sektör, bugün unicorn şirketler, yüz milyonlarca dolarlık yatırımlar ve küresel çapta bilinen stüdyolarla anılıyor.
Startups Watch ve Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin ortak hazırladığı Türkiye Oyun Ekosisteminin Durumu 2024 raporu, bu dönüşümün haritasını çizerken tek bir rakam bile sektörün geldiği yeri anlatmaya yetiyor: Türkiye’de bugün itibarıyla 844 aktif oyun stüdyosu bulunuyor. Ve bunların 517’si İstanbul’da. Bu sayıyla İstanbul, Avrupa’da yalnızca Londra’nın (733 stüdyo) gerisinde, ikinci sırada yer alıyor.
Üstelik bu sadece görünürdeki kısım. Kuluçka merkezlerinden yatırım fonlarına, akademik işbirliklerinden halka arz hazırlıklarına kadar uzanan çok katmanlı bir yapı söz konusu.
Türkiye artık yalnızca oyun üreten bir ülke değil, aynı zamanda bu üretimi kurumsal ve finansal altyapıyla destekleyen bir yapıya dönüşmüş durumda.
Bu dönüşümün en somut adımlarından biri ise 2024’te atıldı. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK), yenilikçi teknoloji şirketlerinin halka arz süreçlerini kolaylaştırmaya yönelik aldığı karar, sektörde yeni bir dönem başlattı. Geçen yıl ilk halka arz sinyalini veren Boğaziçi Ventures CEO’su Barış Özistek’in raporda aktardığına göre, 'bu düzenleme bu sene Türkiye’de bir oyun şirketinin ilk kez Borsa İstanbul’da işlem görmesinin önünü açacak'.
Temellerin atıldığı dönem: 2000–2017
Türkiye’nin oyun sektöründeki kurumsal yapısı 2000’li yılların başında yok denecek kadar sınırlıydı. Bu dönemde dijital oyun deneyimleri, Superonline ve Mynet gibi portallar üzerinden Java tabanlı tavla ve okey gibi oyunlarla başladı. Ardından bu oyunlar Flash formatına evrildi.
2000’lerde mobil cihazlara yönelik ilk oyunları geliştiren girişimler öne çıktı. Mevlüt Dinç’in kurduğu PC oyun geliştiricisi Sobee, satın alındıktan sonra tanınırlık kazandı. Dinç’in sonraki girişimi Gram Games, Türkiye’nin en büyük exit’lerinden (şirket satın alımları) birine imza attı.
JUST IN: Zynga shares hit over four-year high after buying mobile game developer Gram Games, last up 3.2 percent $ZNGA pic.twitter.com/pHCvy9zIs4
— Reuters Business (@ReutersBiz) May 30, 2018
Sanalika adlı MMO oyun, milyonlarca kullanıcıya ulaşarak Türkiye'de ölçeklenebilir yerel oyun pazarının ilk örneği oldu.
2008’den bugüne özel destekler
2008’de ODTÜ Teknokent’te kurulan ATOM ile başlayan oyun kuluçka merkezleri süreci, bugün 12 özel merkez, 21 hızlandırma programı ve 13 fonla kurumsallaşmış durumda.
-
2008: ATOM açıldı; Türkiye’nin ilk oyun kuluçka merkezi oldu.
-
2015–2019: İlk hızlandırma programları (Game Garage, Gamers Qube), ilk özel merkez (Game Factory) devreye girdi.
-
2020–2021: Ludus, WePlay gibi ilk oyun odaklı yatırım fonları kuruldu.
-
2022–2024: Fon sayısı arttı; Gamecapita, Joygame Pre-IPO GSYF gibi halka arz hedefli yapılar oluşturuldu.
Girişim dalgası nasıl başladı?
Zynga’nın Peak Games’i 1,8 milyar dolara satın alması yetenek ve bilgi transferiyle yeni girişimlerin önünü açan bir dönüm noktası oldu.
Zynga acquires Turkey's Peak Games for $1.8B, after buying its card games studio for $100M in 2017 https://t.co/S0SqaiF2A9 by @ingridlunden
— TechCrunch (@TechCrunch) June 1, 2020
Peak’ten çıkan 108 kişi, 82 yeni girişim kurdu; bunların 37’si doğrudan oyun sektöründe yer alıyor.
Gram Games'ten çıkanlar, 21 yeni girişimin arkasındaki isimler oldu. Exit’lerin çarpan etkisiyle Spyke, Veloxia, Dream Games gibi unicorn ya da üst ligdeki stüdyolar doğdu.
Yatırımcıya dönüşen kurucular
-
Ludus Ventures: Rollic’in melek yatırımcıları tarafından kuruldu.
-
Boğaziçi Ventures: Joygame sonrası Netmarble çıkışıyla kurucu ekip tarafından hayata geçirildi.
-
Laton Ventures: Grand Games gibi stüdyolara 50 milyon dolarlık fonla yatırım yaptı.
Satın almalar ve unicorn hikayeleri (2017–2024)
-
2017: Peak Games’in varlıkları Zynga’ya satıldı (100 milyon dolar)
-
2018: Gram Games - Zynga (250 milyon dolar)
-
2019: Masomo - Miniclip (200 milyon dolar)
-
2020: Rollic yüzde 80’i - Zynga (180 milyon dolar)
-
2021: Peak Games tamamı - Zynga (1,8 milyar dolar)
-
2022: Alictus - SciPlay (100 milyon dolar)
-
2023–2024: Ruby Games, Paxie Games, Good Job Games gibi stüdyolar dikkat çekti
En fazla yatırım alan oyun girişimleri
| Girişim | Yatırım Tutarı |
|---|---|
| Dream Games | 468 milyon dolar |
| Spyke Games | 105 milyon dolar |
| Peak Games | 34 milyon dolar (yaklaşık) |
| Grand Games | 33 milyon dolar |
| ACE Games | 32 milyon dolar (yaklaşık) |
Sektörün gelecek rotası: Web3, halka arzlar ve AI oyunlar
2025 itibarıyla Türkiye’deki bazı oyun şirketlerinin Borsa İstanbul’da halka arz edilmesi bekleniyor. GSYF yapılarının ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemelerinin bu süreci kolaylaştırdığı belirtiliyor. Gelecekte Web3, AI destekli oyunlar ve Play-to-Earn gibi yeni nesil iş modellerinin öne çıkması bekleniyor.
Akademik ve kamusal destek
-
12 üniversitede lisans, 8 üniversitede yüksek lisans seviyesinde oyun eğitimi mevcut.
-
ATOM, 2024’te 21 oyun takımını destekliyor.
-
TÜBİTAK, KOSGEB ve Ticaret Bakanlığı destekleriyle Ar-Ge hibeleri ve serbest bölge teşvikleri uygulanıyor.
