Rusya’dan göçmenlere dijital takip zorunluluğu: Moskova’da konum uygulaması test edilecek
- Rusya, Moskova bölgesindeki tüm yabancıların telefonlarına konum izleme ve biyometrik veri toplama özellikli bir mobil uygulama yüklemesini zorunlu kılan yasa teklifini yürürlüğe koydu.
- Göçmen suçlarını azaltma gerekçesiyle duyurulan uygulama; ikamet adresi, parmak izi, yüz fotoğrafı ve gerçek zamanlı konum bilgilerini topluyor.
- Adres değişikliğini üç iş günü içinde bildirmeyen yabancılar sınır dışı edilecek. Uygulama diplomatlar ve Belarus vatandaşları için geçerli olmayacak.
- Deneme süreci 2029’a kadar sürecek; başarılı bulunursa ülke geneline yayılacak.

Rus hükümeti, Moskova bölgesinde yaşayan tüm yabancı uyrukluların akıllı telefonlarına konum izleme özellikli bir mobil uygulama yüklemesini zorunlu hale getiren yeni bir yasa teklifini yürürlüğe koydu. Uygulama, Devlet Duması Başkanı Vyacheslav Volodin tarafından 'göçmen suçlarıyla mücadele' kapsamında duyuruldu.
Volodin yaptığı açıklamada, “Kabul edilen mekanizma, modern teknolojiler kullanılarak göç alanındaki kontrolün güçlendirilmesini sağlayacak ve bu alandaki ihlal ve suçların sayısının azaltılmasına da katkıda bulunacaktır” ifadelerini kullandı.
Gerçek zamanlı izleme ve biyometrik veri toplama
Yeni düzenlemeye göre, Moskova bölgesinde bulunan yabancılar, devlet tarafından geliştirilen mobil uygulama aracılığıyla şu bilgilerini paylaşmak zorunda kalacak:
- İkamet adresi
- Parmak izi
- Yüz fotoğrafı
- Gerçek zamanlı konum verisi
Ayrıca, yabancıların adres değişikliği durumunda üç iş günü içinde Rusya İçişleri Bakanlığı'na bilgi vermeleri gerekecek. Bu yükümlülüklere uymayan kişiler 'izlenenler listesi'ne alınarak sınır dışı edilecek.
Diplomatlar ve Belaruslular muaf
Yasa kapsamında, yabancı ülke diplomatları ve Belarus vatandaşları bu uygulamadan muaf tutulacak.
Tepkiler: 'Anayasaya aykırı, uygulanması zor'
Ancak yasa, Rusya’daki sivil toplum ve hukuk çevrelerinden sert eleştiriler aldı. İnternet özgürlüğü alanında faaliyet gösteren Roskomsvoboda, uygulamaya karşı şüphe ve endişelerini dile getirdi.
Avukat Anna Minushkina, bu düzenlemenin Rusya Anayasası'nın özel hayatın gizliliğini garanti altına alan 23. ve 24. maddelerini açıkça ihlal ettiğini savundu. Moskova’daki Özbek Topluluğu Başkanı Viktor Teplyankov ise girişimi 'kötü tasarlanmış ve uygulanması zor' sözleriyle eleştirdi.
2029’a kadar sürecek deneme dönemi
Yeni gözetim uygulaması, ilk aşamada Moskova bölgesinde denenecek. Deneme süreci 2029 yılı Eylül ayına kadar sürecek. Uygulama başarılı bulunursa, Rusya genelinde daha fazla bölgeyi kapsayacak şekilde genişletilecek.
Ancak sistemin nasıl işleyeceğiyle ilgili bazı teknik ve hukuki sorular hala yanıtsız. Cihazın çalınması ya da kaybolması halinde izlenecek prosedürler gibi ayrıntılar, İçişleri Bakanlığı ile yerel yönetimler arasında yapılacak ileriki toplantılarda netleştirilecek.