Hürmüz Boğazı: Dünyanın en önemli petrol koridoru

İsrail İran'ın nükleer silah elde etmesini engellemek için 13 Haziran'da İran'ın nükleer tesislerini, balistik füze fabrikalarını ve komutanlarını vurarak uzun süreli bir operasyon başlattığını açıkladı.

Dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz üreticilerinden biri olan İran nükleer silah geliştirme niyetinin olmadığını belirtti ve İsrail'in saldırılarına füzelerle karşılık verdi.

İki ülke arasındaki çatışmaların petrol arzına dair endişeye yol açmasıyla petrol fiyatları yükseldi.

"Boğazın kapatılması petrol fiyatlarını daha da yükseltir"

İran Batı'nın uyguladığı baskıya karşı geçmişte Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidinde bulunmuştu. Uzmanlar, boğazın kapatılmasının petrol fiyatlarını daha da yükseltebileceğini belirtiyorlar.

İsrail-İran gerginliği tırmanırken petrol devlerinin CEO’ları alarm durumuna geçtiEmtia

Umman ve İran arasında bulunan Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi'ni Umman Körfezi üzerinden Arap Denizi'ne bağlıyor.

Boğazın en dar noktası 33 kilometre genişliğindeyken, gemilerin seyir için kullanabildiği çift yönlü nakliye rotası sadece 3 kilometre genişliğinde.

ABD Donanması'nın Bahreyn'e konuşlandırılmış Beşinci Filosu, bölgedeki ticaret gemilerini korumakla görevli.

Petrol sevkiyatının 5'te biri Hürmüz'den yapılıyor

Küresel petrol sevkiyatının yaklaşık beşte biri bu boğazdan yapılıyor. Vortexa verilerine göre 2022'den bu yılın mayıs ayına kadar boğazdan her gün yaklaşık 17,8 milyon ila 20,8 milyon varil ham petrol, doğalgaz kondensatı ve yakıt nakliyatı yapıldı.

Hangi ülkeler buradan ihracat yapıyor?

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'ne (OPEC) üye olan Suudi Arabistan, İran, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Kuveyt ve Irak, başta Asya'ya yaptıkları petrol ihracatı olmak üzere petrol ihracatının çoğunu Hürmüz Boğazı üzerinden gerçekleştiriyor.

Katar'ın LNG ihracatı

Dünyanın en çok sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihraç eden ülkelerinden biri olan Katar, LNG ihracatının neredeyse tamamını bu boğazdan yapıyor.

İki kaynak, QatarEnergy'nin tankerlere Hürmüz Boğazı'ndan geçmemesi ve sadece yüklemeden bir gün önce Basra Körfezi'ne girmesi için talimat verdiğini bildirdi.

"Bazı gemiler seferleri durdurdu"

Hürmüz Boğazı yakınlarında dün çarpışan iki petrol gemisi alev alırken, can kaybı veya petrol sızıntısı yaşanmadı.

ABD'nin önclüğündeki Birleşik Deniz Kuvvetleri'ne bağlı Ortak Denizcilik Bilgi Merkezi bu hafta yaptığı bilgilendirmede, körfezin kuzey yakasında bulunan İran'ın Bender Abbas limanı yakınlarında ve başka bölgelerde gerçekleşen elektronik müdahalelere dair bilgi aldıklarını söyledi.

İran çarpışmaya veya elektronik müdahale haberlerine dair açıklama yapmadı.

MarineTraffic'te bulunan gemicilik verilerine göre onlarca tanker Basra Körfezi'nde Hürmüz Boğazı yakınlarındaki büyük limanlara demir attı.

Gemicilik kaynakları, bazı gemicilik şirketlerinin gerilimin tırmanması sebebiyle seferlerini durdurduğunu söylediler.

Fakat sigortacılık sektörü kaynakları son günlerde Basra Körfezi'ndeki seferler için sigorta maliyetlerinde pek bir değişiklik olmadığını, İsrail limanlarına giden gemiler için sigorta maliyetlerinin arttığını söylüyorlar.

İran'ın geçmişteki tehditleri

İran geçmiş yıllarda Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidinde bulunsa da şu ana kadar hiç böyle bir adım atmadı.

İsrail ile çıkan çatışmaların ardından Cumartesi günü IRINN'de açıklaması yer alan İran meclisi güvenlik konseyi üyesi Esmail Kosari, İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatmayı ciddi bir şekilde değerlendirdiğini söyledi.

İran'ın eski ekonomi bakanı Ehsan Khandouzi ise bugün sosyal medya platformu X'te yaptığı açıklamada, petrol ve LNG tankerlerinin Hürmüz Boğazı'ndan geçmesinin İran'ın iznine tabi olması için bir adım atılması gerektiğini belirtti.