ABD-Çin hattında kritik randevu: Trump ve Şi yakında yeniden bir araya gelebilir
ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Jinping'in önümüzdeki günlerde yüz yüze bir görüşme gerçekleştirmesi bekleniyor. CNBC’ye konuşan üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisinin verdiği bilgiye göre, iki liderin buluşması "çok yakında" olabilir; ancak bu temasın bugün gerçekleşmesi beklenmiyor.
Söz konusu görüşme, Washington ile Pekin arasında son haftalarda yeniden tırmanışa geçen diplomatik ve ekonomik gerilimlerin ardından gündeme geldi. Taraflar arasında özellikle geçici ticaret anlaşmasının uygulanmasına ilişkin artan karşılıklı suçlamalar, ikili ilişkilerde tansiyonu ciddi şekilde yükseltti.
ABD’li yetkili, isminin gizli tutulması koşuluyla yaptığı açıklamada, Trump ile Şi’nin görüşmesinin haftalık takvim dahilinde değerlendirildiğini ve bu adımın muhtemelen ticaret müzakerelerinde yaşanan tıkanıklığın çözülmesi adına kritik bir rol oynayacağını belirtti.
Pazartesi sabahı ABD borsa endeksleri, yatırımcıların iki ülke arasındaki çatışmacı kamu açıklamalarına tepki vermesiyle negatif seyretti. Özellikle Trump’ın Çin’e yönelik ithalat tarifelerini %145 seviyesine kadar artırması ve Pekin’in buna sert misilleme vergileriyle karşılık vermesi, iki taraf arasındaki ticaretin Nisan ayında fiilen durma noktasına gelmesine yol açtı.
Mayıs ortasında İsviçre’de düzenlenen ilk ticaret müzakereleri turunun ardından taraflar, söz konusu tarifelerin önemli bir bölümünü 90 gün süreyle askıya alma kararı almıştı. Ancak bu uzlaşma da uzun ömürlü olmadı. Her iki ülke de daha sonra Cenevre’de varılan anlaşmaları baltalamakla birbirini suçlamaya başladı.
Trump yönetimi, son günlerde Çin’in ABD’ye yönelik kritik mineral ihracatını yavaşlatmakla ABD ekonomisini hedef aldığı yönünde açıklamalarda bulunurken; Pekin de Washington’ın Çinli çip firmalarına yönelik baskısını "teknolojik ayrıştırmayı derinleştirme hamlesi" olarak nitelendirdi. Çin Ticaret Bakanlığı sözcüsü, Pazartesi günü yaptığı açıklamada ABD’yi, “tek taraflı yeni sürtüşmeleri kışkırtmak” ve “ekonomik belirsizliği artırmak” ile itham etti.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ise geçtiğimiz Perşembe günü yaptığı açıklamada, iki taraf arasında ilerleme sağlanabilmesi için liderler düzeyinde doğrudan temasın gerekli olduğunu belirtti. Bessent, yaşanan tıkanıklığın yalnızca Trump ile Şi arasında gerçekleşecek doğrudan fikir alışverişiyle aşılabileceğine dikkat çekti.
Öte yandan Başkan Trump, sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı son açıklamada, Çin’in ABD ile yapılan anlaşmayı “tamamen ihlal ettiğini” ileri sürdü. Trump, mesajında, “Bay İyi Adam olmanın bedeli bu!” ifadesini kullanarak Pekin’e karşı duyduğu rahatsızlığı bir kez daha kamuoyuyla paylaştı.
Trump ile Şi arasındaki olası buluşma, yalnızca küresel ticaret açısından değil, aynı zamanda jeopolitik dengeler bağlamında da yakından izleniyor. Görüşmenin, ticari cephede yaşanan belirsizliğin giderilmesi açısından ne derece etkili olacağı şimdiden merak konusu.
