ABD, Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırdı: "İstikrar ve barışı destekliyoruz"
- ABD Başkanı Donald Trump, Suriye’ye yönelik 2004 yılından bu yana uygulanan çeşitli başkanlık kararlarını ve yaptırımları sona erdiren kapsamlı bir başkanlık kararnamesine imza attı. Kararnameyle birlikte Suriye’ye yönelik uygulanan mal varlığı dondurma ve ihracat yasakları büyük ölçüde kaldırıldı.

ABD Başkanı Donald Trump, Suriye’ye yönelik 2004 yılından bu yana uygulanan çeşitli başkanlık kararlarını ve yaptırımları sona erdiren kapsamlı bir başkanlık kararnamesine imza attı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada bu adım, “Suriye’nin istikrar ve barış yolundaki ilerleyişini desteklemek amacıyla atılmış tarihi bir karar” olarak nitelendirildi.
Kararnameyle birlikte Suriye’ye yönelik uygulanan mal varlığı dondurma ve ihracat yasakları büyük ölçüde kaldırılırken, Beşar Esad, yakın çevresi, insan hakları ihlallerine karışanlar, uyuşturucu kaçakçıları, kimyasal silahlarla ilişkilendirilen kişiler ve İran destekli milis gruplara yönelik yaptırımların süreceği belirtildi.
Ayrıca karar, ABD Dışişleri Bakanlığı’na, Esad rejiminin ‘Sezar Yasası’ kapsamında uygulanan yaptırımlarda gevşemeye gidilmesi için bazı kriterlerin karşılanıp karşılanmadığını değerlendirme yetkisi veriyor.
Dış yardımlarda ve ihracatta gevşeme
Yeni düzenleme, Suriye’ye yönelik bazı dış yardımların ve belirli malların ihracatına yönelik kısıtlamaların kaldırılmasına da olanak tanıyor. Karar ayrıca, Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) örgütünün ve Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara’nın terör listelerindeki statülerinin gözden geçirilmesi için Dışişleri Bakanı’na talimat veriyor. Suriye’nin “Teröre destek veren devlet” tanımının da yeniden değerlendirilmesi isteniyor.
BM nezdinde yaptırımların hafifletilmesi gündemde
Trump’ın imzaladığı kararname, Birleşmiş Milletler düzeyinde Suriye’ye yönelik uluslararası yaptırımların hafifletilmesi yönünde diplomatik adımlar atılması için de çalışma yapılmasını öngörüyor. Açıklamada, “Terör örgütlerine güvenli liman sağlamayan ve dini-etnik azınlıkların güvenliğini garanti altına alan bir Suriye, hem ABD çıkarlarına hem de bölgesel istikrara katkı sağlayacaktır” denildi.
Ulusal olağanüstü hal uygulaması sona erdi
Kararnameyle birlikte, 11 Mayıs 2004’te ilan edilen ve bugüne kadar çeşitli başkanlık kararnameleriyle genişletilen “ulusal olağanüstü hal” uygulamasına da son verildi. Bu kapsamda 13338, 13399, 13460, 13572, 13573 ve 13582 sayılı başkanlık emirleri yürürlükten kaldırıldı. Ancak, mevcut düzenlemelerin daha önce başlatılmış dava ve cezai işlemleri etkilemeyeceği vurgulandı.
Esad rejimine yeni ve hedefli yaptırımlar
Beyaz Saray, Esad rejiminin savaş suçları, insan hakları ihlalleri ve yasa dışı uyuşturucu ticaretiyle bağlantılı kişi ve kurumlara yönelik daha hedefli yaptırımların ise süreceğini açıkladı. Bu kişiler için ABD’deki tüm mal varlıklarının dondurulacağı, ABD vatandaşlarıyla işlem yapmalarının yasaklanacağı ve ülkeye girişlerinin askıya alınacağı bildirildi.
Kongre onayı bekleniyor
Kararname, Kimyasal ve Biyolojik Silahların Kontrolü Yasası (CBW) kapsamında Suriye’ye uygulanan dört ayrı kısıtlamayı da kaldırıyor. Ancak bu muafiyetin yürürlüğe girebilmesi için ABD Kongresi’nin 20 günlük sessizlik süresince itirazda bulunmaması gerekiyor.
ABD’den Suriye’ye: “Kapsayıcı anayasa ve özgür seçim” mesajı
Trump yönetimi, yeni dönemde destekleyeceği Suriye yönetiminin “kapsayıcı bir anayasa süreci yürütmesi, uluslararası denetim altında özgür ve adil seçimler gerçekleştirmesi ve halkın iradesini yansıtan bir hükümet kurması” gerektiğini vurguladı. Aksi yöndeki faaliyetlerde bulunan kişi ve gruplara ise yaptırımların süreceği belirtildi.