AB'nin Trump’ın gümrük vergileri konusunda tavrı sertleşiyor
Avrupa Birliği (AB), Donald Trump yönetiminin uygulamaya koyduğu gümrük vergilerinin kaldırılması için Washington’a baskıyı artırıyor. ABD’nin 9 Temmuz’a kadar bir dizi ticaret anlaşması yapmayı planlaması, Brüksel’de endişeleri artırırken, Avrupa başkentleri, AB’ye uygulanan mevcut tarifelerin derhal kaldırılması için ortak bir çizgide buluşmaya çalışıyor.
Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Ticaret Komiseri Maroš Šefčovič, bu hafta ABD’ye yapacağı ziyarette daha sert bir tutum sergilemesi yönünde yetkililerden açık talimat aldı. AB yetkililerine göre, Washington yönetimi, Brüksel’e, olası bir ilk aşama anlaşmanın, İngiltere ile daha önce varılan aşamalı ticaret mutabakatına benzeyeceğini bildirdi. Bu tarz bir anlaşma, görüşmeler devam ederken belirli tarifelerin geçici olarak yürürlükte kalmasına olanak tanıyor.
AB büyükelçileri ise Pazartesi günü yaptıkları toplantıda Šefčovič’ten, 9 Temmuz itibarıyla yürürlükte olan ve karşılıklı olarak uygulanan %10'luk tarifelerde indirime gidilmesini talep etmesini istedi. Ayrıca daha yüksek sektörel tarifelerde de indirim beklentisi dile getirildi. Özellikle otomobiller ve parçaları için %25, çelik ve alüminyum için %50 oranında uygulanan vergilerin azaltılması öne çıkıyor.
İngiltere ile yapılan anlaşma örneğinde olduğu gibi, ABD’nin otomobil ve çelik ürünlerine uyguladığı tarifeler, ilk çerçeve anlaşmanın ardından birkaç hafta daha yürürlükte kalmıştı. Benzer bir sürecin AB ile de yaşanması ihtimali, Brüksel’de ciddi soru işaretleri doğuruyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Perşembe günü düzenlenen AB liderleri zirvesinde daha sert bir tavır alınması için destek istedi. Yaklaşık üç aydır süren müzakerelerde birlik üyelerinin ortak bir strateji belirlemekte zorlandığına dikkat çekildi.
AB kaynakları, görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanması durumunda, ABD'nin nisan ayında uygulamaya koyduğu %20'lik tarifeyi yeniden devreye alabileceği ya da mayıs ayında gündeme gelen %50 seviyesindeki tarifeyi uygulamaya koyabileceği uyarısında bulunuyor. Buna karşın, Birlik içinde ABD’ye misilleme yapılması konusunda henüz tam bir fikir birliği oluşmuş değil. Bu durumun, Washington’ın taviz vermeye dönük motivasyonunu zayıflattığı değerlendiriliyor.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz, zirvede yaptığı konuşmada otomotiv sektörüne yönelik tarifeleri azaltacak hızlı bir anlaşmaya varılması çağrısında bulundu. Öte yandan, Fransa Maliye Bakanı ise daha iyi bir anlaşma yapılabilmesi için 9 Temmuz son tarihinin uzatılmasını savundu.
AB şirketleri, Nisan ayından bu yana ABD ile yıllık 380 milyar avroluk ticaretin yaklaşık %70’ini kapsayan ürünlerde gümrük vergilerine maruz kalıyor. Bu ürünler arasında otomobiller, otomobil parçaları, çelik ve alüminyum gibi yüksek vergilendirilen kalemler ön plana çıkıyor. Washington, bu yaptırımları bakır, kereste, havacılık parçaları, ilaçlar, mikroçipler ve kritik mineraller gibi stratejik malları kapsayacak şekilde genişletmeyi değerlendiriyor.
AB, geçtiğimiz dönemde 21 milyar avroluk ABD ürününe misilleme tarifeleri uygulamak üzere oy kullandı. Ancak bu tedbirler, şimdilik 14 Temmuz’a kadar askıya alındı. Brüksel, bu sürecin ardından devreye alınmak üzere 95 milyar avroluk yeni bir tarife paketinin hazırlıklarını sürdürüyor.
Šefčovič, Perşembe günü ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ile Washington’da bir araya gelecek. Görüşmelerde, sadece mal ticaretini değil, dijital regülasyonlar ile gıda ve ürün standartları gibi “tarife dışı engelleri” de kapsayan iki sayfalık prensip anlaşması üzerinde durulması bekleniyor.
Financial Times'ın haberine göre Washington, daha yüksek tarifelerden kaçınmak için bu tür prensip anlaşmalara öncelik verirken, mevcut %10’luk gümrük vergisi oranının korunmasını da olası bir senaryo olarak değerlendiriyor. Bu bağlamda, Trump yönetiminin AB ile yapılacak anlaşmaları bir müzakere süreci olarak değil, daha çok bir teslimiyet koşulları listesi olarak gördüğü yorumları yapılıyor.
ABD’de Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett, Pazartesi günü Fox News’e yaptığı açıklamada, Bağımsızlık Günü olan 4 Temmuz’un ardından çeşitli ticaret anlaşmalarının kamuoyuna duyurulacağını söyledi. Ticaret Bakanı Howard Lutnick ise, 9 Temmuz’a kadar en az 10 anlaşmanın imzalanmasını beklediğini, bu sürede anlaşmaya varılamayan ülkelere yönelik ya uzatma ya da ek tarifelerle ilerleme kararı alınacağını ifade etti.
Washington'daki gözlemciler, Trump yönetiminin, İngiltere ile yapılan ticaret anlaşması ve Çin ile varılan kısmi ateşkesten cesaret alarak daha sert adımlar atabileceğini belirtiyor. Sidley adlı hukuk bürosunda görev yapan ticaret avukatı Ted Murphy, Avrupa’nın bu sürece geleneksel bir ticaret müzakeresi olarak yaklaşmasının büyük bir hata olacağını, ABD açısından bunun daha çok "teslimiyetin şartlarını" müzakere etmek anlamına geldiğini savundu.
