Deutsche Bank/Wietoska: Türkiye'nin başarmaya çalıştığı şey resesyona yakalanmamak
- CNBC-e'nin canlı yayın konuğu Deutsche Bank Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Araştırma Direktörü Christian Wietoska oldu. Wietoska, dolar/TL beklentisinden, ECB'nin faiz kararının etkisinden ve TCMB'nin şahin duruşundan bahsetti.
- Wietoska: TCMB'nin beklemede kalıp şahin mesajllar vermesini bekliyoruz.
CNBC-e Londra Temsilcisi/Berfu GÜVEN
Deutsche Bank Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Araştırma Direktörü Christian Wietoska, CNBC-e'nin canlı yayın konuğu oldu. Wietoska, ECB'nin faiz kararını, kararın Türkiye'ye etkilerini, dolar/euro paritesini değerlendirdi.
Wietoska'nın konuşmasında öne çıkanlar şöyle:
"Avrupa Merkez Bankası'ndan eylül ve kasım aylarında oranları düşürme üzerine bir sinyal gelebilir. Bu da 75 baz puan düşüş yaşanması anlamına gelir bu sene içinde ama enflasyonun istikrara ulaşmadığı görülürse eylülün hala atlanma ihtimali var.
ABD doları zayıfladı, euro güçlendi. Şu an 1.9'un üzerinde bir oran var. Fed'in kararının ardından düşüşe gidecekler mi gitmeyecekler mi bunu bilmiyoruz. Çoğu piyasa katılımcısı eylül ve kasımda düşüş bekliyor."
Hem Amerikan Merkez Bankası'nın (Fed) hem de Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) kararları Türkiye tarafından yakından izleniyor. Türkiye'de nasıl yansımalar görülebileceğine dair Wietoska şöyle konuştu:
"Küresel merkez bankalarının önemi Türkiye için kısıtlı çünkü Türkiye, dünyaya kıyasla farklı bir döngüde. Enflasyon uzun süredir artıyor. Dezenflasyon süreci daha yeni başladı ve bu senenin sonunda düşüş bekleniyor dolayısıyla bunun önemi çok da net değil. Ancak Avrupa'daki büyüme ihracat için turizm için Türkiye açısından önemli.
"Trump'ın kazanması euro'da bir zayıflamaya yol açabilir"
"Şu anda birçok şey parasal politikayla belirleniyor ve piyasanın henüz ABD seçimlerine odaklanmadığını görüyoruz. Oranlara baktığımızda Donald Trump'ın bir sonraki seçimleri kazanma oranı yüksek. Bunun da AB ile, Çin ile ilişkiler gibi bazı etkileri olacak. Bunların çoğu henüz dolarda fiyatlandırılmış değil. Trump'ın kazanması euro'da bir zayıflamaya yol açabilir ve parasal politikanın önemini belirli bir noktaya kadar etkileyebilir.
Yakın zamandaki anketler Trump'ın kazanmasını daha yüksek gösteriyor. Şans ve oranlar onun yanında. 4-5 ay öncesine göre değişiklik var. Onun kazanmasının daha yüksek ihtimal olduğunu düşünüyoruz."
Wietoska, Güney Afrika'daki faiz kararıyla ilgili de konuşarak, 25 baz puan düşüşe gidilebileceğini söyledi. Türkiye ve Güney Afrika ekonomilerinin çok farklı olduğunu ve iki taraf arasında farklı parasal politika döngüsü olduğunu söyleyen Wietoska, "Türkiye hala 6 ay geride. Hala bir faiz oranı düşüşünü tartışmıyoruz bu daha çok kullanılan dil ile ilgili. Bir sonraki toplantıda da bir değişiklik beklenmiyor. Güney Afrika ise faiz düşürmeye başlayabilir" dedi.
"En önemli nokta başlıyor"
Enflasyonda öngörülerinin yüzde 42 oranında olduğunu söyleyen Wietoska, kasım ayında 50 puanlık bir düşüş beklediklerine dikkat çekti ve ekledi:
"Enflasyonu yüzde 70'den yüzde 40'a düşürmek önemli değil yüzde 40'ten yüzde 20'ye düşürmek de önemli. Bu da oldukça şahin bir duruş gerektiriyor. Burada da TCMB'nin düşüşe yer bırakmasını ama erken davranmamasını bunun yerine büyümeye, dezenflasyona odaklanmasını önemli görüyoruz.
Türkiye için en önemli nokta şu an başlıyor.
Sonraki aylar kolay olacak çünkü istikrarlı bir kur var, dezenflasyonla mücadele konusunda ancak ilk defa büyümede de bir yavaşlama görüyoruz sonraki yılın ilk çeyreğinde bunun faiz düşüşleriyle dengeli bir şekilde ilerlemesi gerektiğini düşünüyoruz.
Türkiye yurt içi talebin yüksek olduğu zamanda yüksek enflasyonla karşı karşıyaydı. İhracat piyasasına baktığımızda Çin'in de zayıfladığını görüyoruz bunların hepsi cari açığa yol açtı. Şu an önemli olan daha istikrarlı bir kur. Sadece nominal anlamda değil reel anlamda bir düşüş de bekleniyor. Beklentimiz de bu. Fed'in mevsimsel beklentisi, turizmin olumlu etkide bulunması ve TL'ye yeniden dönülmesiyle TL'nin yaz aylarından sonra bir zayıflama göreceğini ve 37 TL seviyelerini çıkacağını düşünüyoruz.
Sonbahar da çok önemli. Şu an TCMB çok iyi bir iş çıkardı. İletişim konusunda şahin duruşunu belirtmek konusunda. Şu anki yönetim eğer şahin duruşunu sürdürürse ben kişisel olarak enflasyonun yüzde 45'ten daha düşük noktalara ineceğini düşünüyorum ve bunun daha uzun dönemli zamana baktığımızda 250 baz puanlık düşüşe yol açacağını düşünüyorum. Daha dikkatli bir yaklaşım daha agresif düşüşlere yol açabilir.
Şimdilik görüş açımız TCMB'nin beklemede kalacağı ve şahin mesajlarını vermeye devam edeceği ymnünde. Bu da euro'yu, kuru daha güçlü tutacaktır ve 2-3 çeyrek sonra yeniden ekonomide bir dengeleme gördükten sonra olumlu bir görüşümüz olacağını düşünüyorum.
Türkiye, nisandan sonra büyümeyi pozitif tutmayı başardı. Bu da büyük başarı ve şu an önemli olan şey de enflasyonu düşürürken resesyona düşmüyorlar. Bu zor bir iş ama Türkiye'de politika yapıcılar doğru yolda bunun için. Bu yaklaşımla devam ederlerse duruma oldukça olumlu bakıyoruz. Ekonominin yeniden dengelenmesinde başarılı olacaklarını düşünüyorum. "
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in Londra'daki sunumunu dinleyen Wietoska, sunumla ilgili şunları söyledi:
"Etkileyici bir sunumdu. Kendisi çok ikna olmuş durumda. Ancak aynı zamanda şunu da net bir şekilde söyledi: 'Bu bir maraton.' Bu yüzden Merkez Bankası ve hükümet enflasyonu düşürmeye çalışmaya devam etmeli. Bu uzun bir süreç.
Türkiye'de 3 aşama söz konusu. Şu an 1 ve 2 arasındayız. Enflasyon pik yaptı, düşüşe geçti ve düşmeye de devam ediyor. Agresif faiz oranı düşüşlerini önümüzdeki sene gerçekleştirecekler özelilkle 1. çeyrekten sonra.
TCMB'nin beklemede kalıp şahin mesajllar vermesini bekliyoruz.
Bu senenin sonuna doğru Londra swap kanalı ek bir araç olarak kullanılabilir.
Enflasyonun uzun bir süre boyunca yüksek olduğu zamandan geçtik. Bir yandan yatırımcılar oldukça heyecanlı ekonominin yeninden dengelenmesi konusunda ama aynı zamanda bir fedakarlık gerektiriyor. Tarihe baktığınız zaman birçok ekonomide enflasyonun bu noktalara geldiğinde bir şeylerin bozulduğunu görüyoruz. Türkiye'nin başarmaya çalıştığı şey resesyona yakalanmamak. Bu da zor, uzun bir süre ama başarılı olurlarsa halk için de çok iyi olur ki büyük bir şok yaşamaktansa bu çok daha iyi. Bu yüzden bazı fedakarlıklara ihtiyacımız var. Bu bir başarı hikayesi olabilir ve yatırımcı çekebilir.
"Dünyada hala farklı zorluklar var"
Dünyada gala farklı zorluklar var. Bir yandan hala Ortadoğu'daki gerilimden bahsediyoruz, bir yandan da Ukrayna'ya neler olacağından bahsediyoruz. ABD'de buna cevap nasıl olacak yeni hükümetten? Hala belirsiz gelişmeler var. Onların nasıl gelişeceğini göreceğiz. Avrupa'da daha popülist bir değişim var bu da Avrupa'da cevap gerektiren bir şey ve piyasalara bir belirsizlik getiriyor. Hala bunların nasıl gerçekleşeceğinden emin değiliz. bu yüzden bunlara bakmamız gerekiyor. Beklenmedik hareketler olabilir henüz fiyatlanmış değiller. "
