Euro, AB-ABD anlaşmasının Avrupa ekonomisini zayıflatacağı endişeleriyle sert düştü
Euro, Avrupa Birliği ile Amerika Birleşik Devletleri arasında varılan yeni ticaret anlaşmasının ardından yatırımcıların Avrupa ekonomisine yönelik kaygılarının artmasıyla sert değer kaybı yaşadı. Pazartesi günü dolar karşısında yüzde 1’in üzerinde düşen tek para birimi, Mayıs ayından bu yana en büyük günlük kaybını verdi. Euro, sterlin karşısında da yüzde 0,8 oranında geriledi.
Pazar günü duyurulan anlaşmaya göre, Avrupa Birliği’nin ABD’ye yaptığı ihracatın büyük bölümü artık yüzde 15 oranında gümrük vergisine tabi olacak. Söz konusu oran, ABD Başkanı Donald Trump’ın 1 Ağustos’tan itibaren uygulamayı planladığı yüzde 30’luk tarifeye kıyasla daha düşük görünse de yatırımcılar, Avrupa'nın ihracat odaklı sanayi yapısının bu gelişmeden olumsuz etkileneceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Royal London Asset Management bünyesinde çoklu varlık yöneticisi olarak görev yapan Trevor Greetham, “Anlaşmaya varılması elbette bir tür ilerleme. Ancak gürültünün ardına baktığınızda, ilişkilerde bir iyileşmeden çok bozulma söz konusu” açıklamasında bulundu.
Anlaşmaya ilişkin değerlendirmeler, ABD Başkanı Donald Trump’ın pazartesi günü İskoçya’da yaptığı konuşmayla daha da karmaşık hale geldi. Trump, yalnızca ABD ile özel ticaret anlaşmaları bulunan ülkelerin avantajlı kalacağını belirterek, diğer tüm ülkelere yönelik yüzde 20’ye kadar gümrük vergisi uygulama planını açıkladı. Ayrıca yakın dönemde ilaç sektörüne ilişkin yeni tarifeleri duyuracağını da ifade etti.
Avrupa borsaları, haftaya pozitif bir açılışla başlasa da anlaşmanın içeriğinin netleşmesiyle birlikte kazançlarını sildi. İlk etapta bir uzlaşma sağlandığı yönündeki beklentiler yatırımcılarda kısa süreli bir rahatlama yarattı. Ancak anlaşmanın ekonomik etkileri analiz edildikçe, özellikle ihracata bağımlı sektörlerin baskı altında kalacağı algısı ağır bastı.
Anlaşma, siyasi düzeyde de ciddi tartışmaların fitilini ateşledi. Fransa Başbakanı François Bayrou, AB’nin anlaşmaya onay vermesini “teslimiyet” olarak niteleyerek sert bir dille eleştirdi. Bayrou’nun bu çıkışı, Avrupa içindeki muhalif seslerin daha da güçleneceğinin işareti olarak değerlendiriliyor. Anlaşmaya Almanya ve Fransa’daki aşırı sağcı liderlerin destek vermesi de dikkat çekici bulundu.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Trump ile pazar günü sağlanan mutabakatı savundu. Von der Leyen, “Bu anlaşma, Atlantik’in her iki yakasında da vatandaşlar ve işletmeler için, bu belirsizlik döneminde bir istikrar zemini oluşturuyor” açıklamasında bulundu.
Ancak piyasalarda oluşan genel hava, bu açıklamanın güven tesis etmekte yetersiz kaldığı yönünde. Yatırımcılar, Avrupa'nın dış ticaretinin baskı altında kalması halinde büyüme beklentilerinin hızla aşağı çekileceğini ve para birimi üzerindeki baskının sürebileceğini düşünüyor. Gelişmelerin ardından analistler, Avrupa Merkez Bankası'nın atacağı adımların da yakından izleneceğine dikkat çekiyor.
