‘Made in Italy’nin arkasındaki gerçek

İtalya’da yakın zamanda bir dizi baskın yapıldı. Düzenlenen baskında Milano podyumlarının göz alıcı markalarının üretimdeki gerçeği gün yüzüne çıktı. Lüks tüketim ürünlerin arkasındaki tezat markaların başını ağrıtacak gibi görünüyor.

Wall Street Journal’a göre, Milano’da savcılar lüks giyim ve çanta üreticileri Dior ve Armani’yi mercek altına aldı. Her iki şirketin de fabrikalarında ucuz iş gücü için taşeron şirketlerle çalıştıkları, bu taşeron şirketlerin de Çinli işçilerle işi yürüttüğü ortaya çıktı.

Dior ve Armani, sömürülen iş gücünü kullanarak yüksek kaliteli ürünleri çok yüksek fiyatlara satabiliyor.

Soruşturma kapsamında ortaya çıkan belgelere göre Dior, 2.600 Euro'luk fiyat etiketine sahip çantaları üretmek için taşeron üreticiye parça başı 53 Euro ödüyor.

Maliyet fiyatları deri veya diğer hammaddeleri içermiyor. Şirketler tasarım, dağıtım ve pazarlama maliyetlerini ayrı ayrı karşılıyor.

Savcılar, baskın yapılan atölyelerin bir kısmının İtalya’da olduğunu ayrıca atölyelerin diğer moda markalarına da üretim yaptığını söyledi.

Milano mahkeme sisteminin başkanı Fabio Roia, ürünü üretmenin neden bu kadar düşük maliyetli olduğunu markaların kendine sorması gerektiğine dikkat çekti. Buradaki en önemli sorun, markaların tedarik zincirlerini yeterince denetlememeleri. Şirketler doğrudan ucuz iş gücü kullanımı suçuyla karşı karşıya kalmıyor. Ancak bağımsız olarak çalışan taşeronların işçi sömürüsü ve yasa dışı işçi çalıştırması nedeniyle suçlamalarla karşı karşıya olma ihtimali yüksek.

LVMH’nin kanatları altındaki Dior konuya ilişkin henüz bir açıklama yapmadı. Ancak marka yakın zamanda tedarik zincirindeki sorunları çözmek için alacakları önlemleri özetleyen bir belge sundu.

Armani ise tedarik zincirindeki suistimalleri en aza indirmek için kontrol ve tedbirleri artırdığını bildirdi. Ayrıca en üst düzey şeffaflık için iş birliği içinde olduğunu da söyledi.

Lüks üretime Çinli dokunuşu

Açılan soruşturma lüks sektördeki modern bir sorunu ortaya çıkarıyor.

Diğer sektörler üretimi Çin’e ya da diğer düşük ücretli ülkere taşıdı. Birçok lüks marka ise üretimi ana vatanlarına yakın tuttu. Ancak, ‘Made in Italy’ etiketiyle alıcılara ulaşan ürünlerin çoğu Çinli yabancı işçiler tarafından, yasal standartların çok altında koşullarda üretiliyor.

Son yıllarda lüks ürünlere yapılan harcamaların azaldığı biliniyor.

Lüks ürünler, kısmen zanaatkar atölyelerinde yetenekli işçiler tarafından yapıldığı beklentisi nedeniyle yüksek fiyat etiketlerine sahip olabilir. Gerçekte, markalar ürün tasarımını ve geliştirmeyi şirket içinde tutarken, üretimi genellikle tedarikçilere dış kaynak olarak verirler.

Danışmanlık şirketi Bain'e göre, bunların çoğu, binlerce küçük üreticiye ev sahipliği yapan ve dünyadaki lüks giyim ve deri ürünlerinin yüzde 50 ila 55'ini üreten İtalya'da gerçekleşiyor.

Son yıllarda birçok marka, hem itibarını güçlü tutmak hem kaliyeti kontrol etmek hem de moda sektörünün çevre üzerindeki etkisini sınırlamayı hedefleyen AB düzenlemelerine uymak için tedarik zincirlerini daha iyi kontrol etmeye odaklanıyor.

Yönetim mahkemeye geçti

İtalya'da yürütülen soruşturma sonucunda hakimler, haziran ayında Dior'un bir birimi olan Manufactures Dior SRL'yi, tedarik zincirinde İtalya'da göçmen işçilere kötü muamele eden Çin'e ait firmaların da bulunduğuna karar vererek mahkeme idaresi altına aldı. Aynı önlem nisan ayında Armani'ye ve ocak ayında harita baskılı çantaları ve diğer ürünleriyle bilinen Alviero Martini'ye karşı alınmıştı.

Mahkeme yönetimi, başlangıçta organize suç grupları tarafından sızılmış şirketleri izlemenin bir yolu olarak tasarlanmış yasal bir hüküm. Bu süreçte ilgili şirkete, operasyonları denetlemek ve mahkemeye bir şirketin sorunları çözmedeki ilerlemesi hakkındaki geliştirmeleri aktarmak için özel komisyon üyeleri atanıyor.

Alviero Martini, daha önce yaptığı açıklamada 40’tan fazla tedarikçiden sadece ikisinin üretiminin bir kısmını yasadışı olarak üçüncü tarafa verdiğini, ancak bundan kendilerinin haberi olmadığını söyledi.

Şirket, tedarik zincirinin geniş ve parçalı olduğunu bu yüzden de doğrudan kontrol etmenin zor olduğunu belirtti.

Dior ile ilgili mahkeme kararı, Dior'un tedarik zincirindeki Milano bölgesindeki yer alan dört şirketine odaklanıyor. Bunlardan ikisi marka doğrudan tedarik sağlıyor.

Savcılar, malları üreten atölyelerde en az iki kaçak göçmen ve yedisi kayıt dışı istihdam edilen düzinelerce işçinin çalıştığını söyledi.

İtalyan polisi mart ve nisan aylarında bazı denetimler yaptı. Bu denetimler kapsamında hakimler, 34 sayfalık bir mahkeme kararı çıkardı. Kararda işçilerin asgari koşulların altında hijyen ve sağlık koşullarına tabi tutulduğunu tespit ettikleri yazıyor.

Savcılar, işçilerin genellikle üretkenliği artırmak için güvenlik önlemleri devre dışı bırakılmış makineleri çalıştırdığını ve güvenliği tehlikeye attığını söyledi.

İşçiler ayrıca atölyede sadece çalışmıyor, aynı zamanda yaşıyor da. Elektrik tüketim verileri, çalışanların genellikle hafta sonları ve tatiller de dahil olmak üzere akşam 9'dan sonra çalıştığını gösteriyor.

Soruşturma detaylarında tesis gidildiğinde savcıların üç kayıt dışı çalışanın bir çitin üzerinden tırmanarak kaçmaya çalıştığını ve yakalandığını gösteriyor. Atölyede, araştırmacılar markaların tedarikçilere her ürün için ödediği fiyatı gösteren belgeleri de incelediler.

Armani aleyhindeki mahkeme kararı, iştiraklerinden biri olan GA Operations'ın iki alt yükleniciyi nasıl işe aldığını ve bunun da İtalya'da bir dizi Çinli alt yükleniciyi işe aldığını gösteriyor.

Araştırmacılar, uzun saatler çalışarak, saatlik 2-3 Euro ödeme aldığını söyleyen işçilerle görüştüler. Mahkeme kararına göre, bu ücret, sektörü kapsayan toplu sözleşmede belirtilen seviyeden çok daha düşük.

Daha önce Gucci ve sahibi Kering'de yaklaşık 20 yıl çalışan pazarlama yöneticisi Fabio Becheri, tüketicilerin giderek daha da bilinçlendiğini ve lüks bir ürünün üretiminde etik olmayan işçilik uygulamalarının kullanılmasının onlar için itici olabileceğini söyledi.