Trump, İsrail ile İran arasında çatışma ihtimaline dikkat çekti

Beyaz Saray'da Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada Trump, İsrail’in İran’ı “çok rahat bir şekilde” vurabileceğini ifade ederken, devam eden nükleer müzakereleri tehlikeye atmamak adına saldırı yapılmaması yönünde tavsiyede bulunduğunu belirtti. Trump, bölgedeki Amerikan personelinin faaliyetleri ve yapılan tahliyelerin, yakın zamanda bir çatışma yaşanabileceğine dair kaygıları artırdığını söyledi.

"Yakın bir şey demek istemiyorum ama çok kolay gerçekleşebilecek bir şey gibi görünüyor" sözleriyle bölgedeki tansiyonun ciddiyetine işaret eden Trump, İran'ın nükleer faaliyetlerine karşı diplomatik çözüm arayışının sürdüğünü ancak anlaşmaya varma olasılığına ilişkin umutlarının azaldığını dile getirdi. Son günlerde yaptığı açıklamalarda Trump, İran ile bir anlaşmaya ulaşılmasının mümkün olup olmadığı konusunda daha az emin olduğunu vurguladı.

Başkan Trump, İran’ın nükleer silah edinmesini istemediğini ve bu doğrultuda bir anlaşmaya varılmasının en iyi seçenek olacağını savundu. Ancak anlaşma sağlanamaması durumunda ABD’nin askeri seçeneği değerlendirmeye alabileceğini de açıkça dile getirdi.

ABD’nin İran Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un, Pazar günü altıncı tur nükleer görüşmeler için Umman’ın başkenti Muskat’a gitmesi bekleniyor. Ancak Trump, İran’ın zenginleştirme faaliyetlerinden vazgeçmeye yanaşmadığını ve oldukça sert bir pazarlık yürüttüğünü söyledi. “Oldukça iyi bir anlaşmaya oldukça yakınız. Yine de bu anlaşmanın daha iyi olması gerekiyor,” diyen Trump, İran’ın zenginleştirme faaliyetlerini durdurmadan bir anlaşmanın kabul edilemez olacağını belirtti.

İran, bu hafta başında Birleşmiş Milletler Atom Enerji Ajansı’nın nükleer programına yönelik eleştirilerine tepki olarak yeni bir uranyum zenginleştirme tesisi açacağını açıklamıştı. Bu adım, hem müzakerelerin geleceğini hem de bölgedeki askeri dengeleri doğrudan etkileyebilecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı ise İran’ın nükleer programı nedeniyle bölgedeki Amerikan varlıklarına yönelik tehditlerin arttığını ve bu kapsamda Bağdat’taki ABD Büyükelçiliği personelinin bir kısmının tahliyesine karar verildiğini açıkladı. Ayrıca, Tel Aviv ve Kudüs dışındaki bölgelere yapılacak seyahatlerin, ikinci bir duyuruya kadar askıya alındığı bildirildi.

Trump, bölgedeki gelişmelere dair yaptığı açıklamada, "Bakın, büyük bir çatışma ihtimali var. Bu bölgede çok sayıda Amerikalı var ve dedim ki, onlara dışarı çıkmalarını söylemeliyiz, çünkü yakında bir şeyler olabilir ve ben hiçbir uyarıda bulunmayan ve füzeler uçarken sessiz kalan kişi olmak istemiyorum" ifadelerini kullandı.

İran’ın sivil amaçlarla uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdüreceğini açıklaması, tartışmaların merkezindeki konulardan biri olmaya devam ediyor. Tahran, zenginleştirme faaliyetlerinden vazgeçmeyeceğini bildirirken, Trump yönetimi İran’ın bu materyali üretmeye devam etmesine izin vermeyeceğini açıkça ortaya koydu.

Öte yandan Trump, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile bu hafta başında yaptığı görüşmede İran ile yürütülen diplomatik sürece dair bilgi verdiğini açıkladı. Netanyahu'nun uzun süredir İran'ın nükleer programını diplomasi yoluyla dizginleme çabalarına şüpheyle yaklaştığı biliniyor. Trump, Mayıs ayında Netanyahu’ya yaptığı uyarıda, olası bir İsrail saldırısının o dönemde görüşmeleri tehlikeye atabileceğini söylediğini hatırlattı.

İsrail, ABD’nin desteği olsun ya da olmasın İran’a saldırı hakkını saklı tuttuğunu belirtiyor. CBS News’in diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre, ABD yönetimi bazı Amerikalılara bölgeyi terk etmeleri yönünde tavsiyede bulunurken, bu uyarının nedenlerinden biri de İsrail’in İran’a operasyon başlatmaya hazır olduğuna dair yetkililere yapılan bilgilendirmeler oldu.