Trump’ın “Büyük Güzel Tasarısı” ABD bütçe açığını 2,4 trilyon dolar artıracak
ABD Kongresi’nin bağımsız mali gözlemcisi olan Kongre Bütçe Ofisi (CBO), Başkan Donald Trump’ın “büyük güzel yasa tasarısı” olarak adlandırdığı ve geçtiğimiz ay Temsilciler Meclisi’nden kıl payı geçen kapsamlı vergi düzenlemesinin, önümüzdeki on yıl içinde federal bütçe açığını 2,4 trilyon dolar artıracağı yönünde uyarıda bulundu. Bu tahmin, söz konusu yasa tasarısının ABD Senatosu’ndan geçmesi için çaba harcayan Trump yönetimi açısından büyük bir darbe niteliği taşıyor.
CBO tarafından Çarşamba günü yayımlanan değerlendirmede, Trump yönetiminin kamuoyuna sunduğu olumlu bütçe projeksiyonlarının aksine, yasa tasarısının ülkenin halihazırda ciddi boyutlara ulaşmış olan kamu borcunu daha da büyüteceği kaydedildi. Trump cephesi, bu tasarının uzun vadede vergi tabanını genişleterek ekonomik büyümeyi teşvik edeceğini ve böylece bütçeye olumlu katkı sağlayacağını savunuyor. Ancak Kongre Bütçe Ofisi, bu tür makroekonomik etkilerin mevcut analiz kapsamında yer almadığını belirtiyor. Yani CBO'nun tahmini, yalnızca yasa tasarısının doğrudan mali etkilerine dayanıyor.
Vergi kesintileri ve teşvikleri öngören yasa tasarısı, geçtiğimiz ay Temsilciler Meclisi’nde küçük bir farkla kabul edilmişti. Ancak tasarının Senato’dan geçebilmesi için daha zorlu bir süreç gerekiyor. Zira Cumhuriyetçi Parti içindeki mali muhafazakâr kanat, yasa tasarısının kamu harcamalarını kısmak yerine devasa vergi indirimleri yoluyla borçlanmayı artıracağını ve bunun da bütçe disiplinini sarsacağını öne sürerek endişelerini dile getiriyor.
Bu gelişmelerin hemen öncesinde Tesla ve SpaceX CEO’su Elon Musk, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda yasa tasarısını sert bir dille eleştirmiş ve tasarıyı “iğrenç bir iğrençlik” olarak nitelendirmişti. Musk, kendi girişimi olan ve hükümette verimliliği artırmayı hedefleyen “Hükümet Verimliliği Bakanlığı” isimli oluşumun tasarının yürürlüğe girmesi halinde birçok maliyet azaltıcı adımının boşa çıkacağını savunmuştu.
Yasa tasarısı, Trump’ın seçim kampanyasında öne çıkardığı başlıca ekonomik vaatlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Yönetim, bu düzenlemelerin özel sektöre nefes aldıracağını, yatırımları teşvik edeceğini ve büyümeyi hızlandıracağını öne sürüyor. Ancak CBO’nun teknik analizinde, kısa ve orta vadede federal gelirlerin azalacağı ve açığın büyüyeceği yönünde net bir tablo ortaya konmuş durumda.
