Trump'ın vergi sopası kahve içen herkesi vuracak: Brezilya kahvesi en büyük alıcısı ABD pazarını kaybedebilir

ABD Başkanı Donald Trump’ın 1 Ağustos’tan itibaren Brezilya’dan gelen tüm ürünlere yüzde 50 gümrük vergisi uygulayacağını açıklaması, Latin Amerika’nın en büyük ekonomisi olan Brezilya için çok yönlü ekonomik riskler doğurdu. Kararın özellikle tarım, enerji, sanayi ve havacılık sektörlerinde ciddi sonuçlara yol açması bekleniyor.

ABD, Brezilya’nın ikinci büyük pazarı

ABD, Çin’in ardından Brezilya’nın en büyük ikinci ihracat pazarı konumunda. İki ülke arasındaki ticarette özellikle petrol, kahve, sığır eti, portakal suyu, kereste, uçak ve makine gibi ürünler öne çıkıyor. yüzde 50’lik yeni vergi, bu alanlarda faaliyet gösteren çok sayıda şirketi ve ihracat kalemini doğrudan etkileyecek.

Kahve: ABD pazarında daralma kapıda

Dünyanın en büyük kahve ihracatçısı olan Brezilya, kahve ihracatının yüzde 16,7’sini ABD’ye gerçekleştiriyor. Reuters’a konuşan dört farklı ticaret kaynağı, ABD’li kahve kavurucularının bu ürünler için yüzde 50 daha fazla ödeme yapamayacağını, Brezilyalı üreticilerin ise fiyatları düşürerek rekabeti sürdüremeyeceğini belirtti. Bu nedenle ABD’li firmaların başka ülkelerden çekirdek tedarik etmesi, Brezilya’nın ise ihracatını Avrupa ve Asya’ya yönlendirmesi gündeme gelebilir.

Sığır eti: Et devleri bölünüyor

ABD, Brezilya sığır eti ihracatında ikinci büyük pazar. Sektörün önde gelen firmalarından Minerva, getirilecek vergilerin yıllık net gelirlerini yüzde 5 azaltacağını öngörüyor. Öte yandan JBS ve Marfrig gibi şirketler, ABD’de doğrudan faaliyet gösterdikleri için bu vergilerden kısmen korunmuş olacak. Ancak yeni vergiler, ABD'de halihazırda yüksek olan sığır eti fiyatlarını daha da artırabilir.

Portakal suyu: ‘Sürdürülemez’ bir darbe

Brezilya portakal suyu sektörü, ABD’ye bağımlı durumda. CitrusBR endüstri grubu, ABD’nin 2024/25 sezonunda Brezilya’nın portakal suyu ihracatının yüzde 41,7’sini oluşturduğunu ve sektördeki düşük kâr marjlarının bu vergi artışını karşılamasının mümkün olmadığını açıkladı. Grup ayrıca, diğer ülkelerin ABD pazarındaki düşüşü telafi etmesinin zor olacağını vurguladı.

Petrol: Esneklik avantajı olsa da pazar kaybı bekleniyor

StoneX'in verilerine göre, Brezilya geçen yıl toplam petrol ihracatının yaklaşık yüzde 13’ünü ABD’ye yaptı. BTG Pactual analistlerine göre, sektör diğer pazarlara yönlendirme esnekliğine sahip olsa da, yüzde 50 vergi kayda değer bir daralma yaratabilir. ABD’nin de Brezilya’dan ithal ettiği petrol, toplam tüketiminin yüzde 3’ünden az olduğu için Washington açısından risk düşük.

Havacılık: Embraer için ciddi risk

Dünyanın üçüncü büyük uçak üreticisi olan Brezilyalı Embraer, özellikle yönetici uçaklar ve bölgesel jetler alanında ABD pazarında güçlü bir konuma sahip. BTG analistlerine göre, Brezilya’nın ABD’ye yaptığı uçak ihracatı, geçen yıl toplam uçak ihracatının yüzde 63’ünü oluşturdu. Dolayısıyla bu şirket, vergi artışından doğrudan etkilenecek sektörlerin başında geliyor.

Kereste ve kağıt: Rekabet gücü zayıflayabilir

ABD, Brezilya’nın toplam kereste ihracatının yüzde 40’ından fazlasını oluşturuyor. Cogo Inteligência em Agronegócio danışmanlık şirketi, Kanada ve Şili gibi diğer ülkelerin rekabet avantajı elde edebileceğini belirtti. Kağıt hamuru üreticisi Suzano ise, gelirlerinin yüzde 15’ini ABD’den elde ediyor. Citi raporuna göre, şirket kısa vadede zorluk yaşasa da küresel ölçeği ve düşük maliyeti sayesinde avantajlı bir konumda kalabilir.

Sanayi ürünleri: Makine ve elektronik sektörleri baskı altında

BTG’ye göre, Brezilya’nın motor, jeneratör ve makine endüstrisinin toplam ihracatının yüzde 60’ı ABD’ye gidiyor. Elektrik motorları üreticisi WEG’nin, bu vergi artışından doğrudan olumsuz etkilenmesi bekleniyor. Elektronik sektöründe de benzer bir tablo var. Brezilya Elektrik ve Elektronik Endüstrisi Derneği, ABD’nin bu ürünler için başlıca pazar olduğunu vurguluyor.

Trump’ın vergi kararı, Brezilya’nın tarım ve sanayi ihracatını çok yönlü etkileyebilir. Sektörel farklar bulunsa da ortak beklenti, Brezilya’nın ihracat hatlarını Avrupa ve Asya’ya kaydırma yönünde şekilleniyor. Lula yönetimi ise ABD’nin bu kararı karşısında olası bir misilleme için çalışmalara başladı.