Piyasalarda yeni haftada takip edilecek 5 şey
Ticaret gerilimleri, jeopolitik riskler ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bağımsızlığına yönelik endişeler, 2025’in ikinci yarısına girilirken piyasalarda belirleyici unsurlar olarak öne çıkıyor. ABD'de tarım dışı istihdam verisi, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) toplantısı ve Çin’in imalat sektörüne dair göstergeler, önümüzdeki hafta piyasalarda kritik başlıklar olacak.
1. Yılın ikinci devresi
2025’in ilk yarısı sona ererken, ABD Başkanı Donald Trump’ın ocak ayında göreve başlaması finansal piyasalarda büyük sarsıntılar yarattı. Yaşanan sert dalgalanmalar, piyasa profesyonelleri tarafından “nesilde bir kez görülen değişim” olarak nitelendirildi.
Bu dönemde dolar, serbest kur rejiminin başladığı 1970’lerden bu yana en kötü altı aylık performansını sergiledi. Aynı süreçte ABD’nin borç yükü endişe verici şekilde tırmanırken, Çinli teknoloji şirketlerinin hisseleri yaklaşık yüzde 20 yükseldi. Altın fiyatları yüzde 25 arttı, Avrupa savunma şirketlerinin hisseleri ise yüzde 60 değer kazandı.
Yılın ikinci yarısında da yoğun gündem devam edecek. Trump, 4 Temmuz Bağımsızlık Günü’ne kadar “Büyük Güzel” adını verdiği bütçe paketini Kongre’den geçirmekte ısrarcı. Ayrıca onlarca ülkeye uyguladığı gümrük vergilerine tanıdığı 90 günlük erteleme süresi 9 Temmuz’da sona erecek.
2. ABD'de istihdam ve bütçe
3 Temmuz’da açıklanacak tarım dışı istihdam verisi, Fed’in faiz indirim takvimine dair beklentiler açısından kritik bir gösterge olacak. Reuters anketine göre Haziran ayında 129 bin kişilik artış bekleniyor. Mayıs ayındaki artış 139 bin olarak kaydedilmişti.
Fed, faiz kararlarında yalnızca enflasyonu değil, iş gücü piyasasındaki zayıflama ihtimalini de göz önünde bulunduruyor. Fed Başkanı Jerome Powell, bu hafta Kongre’de yaptığı açıklamada, yaz aylarında artan gümrük vergileri nedeniyle enflasyonda yükseliş yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Öte yandan Trump’ın vergi indirimleri ve kamu harcamalarını kapsayan yasa tasarısının Kongre’deki ilerleyişi de piyasalar tarafından dikkatle izleniyor. Cumhuriyetçi kanat, tasarının 4 Temmuz’dan önce Trump tarafından imzalanmasını hedefliyor.
3. ECB toplantısı
Avrupa Merkez Bankası, her yıl düzenlediği para politikası toplantısı için gelecek hafta salı günü Portekiz'de toplanacak. ECB Başkanı Christine Lagarde ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın jeopolitik kargaşalara dair değerlendirmeleri toplantının odak noktasında olacak.
Ortadoğu’daki gerilimin yeniden tırmanması ve ABD’nin 9 Temmuz’da yeni gümrük tarifeleri açıklamaya hazırlanması, ECB’nin faiz politikasında atacağı adımlar üzerinde belirsizlik yaratıyor. Piyasa aktörleri, ECB’nin para politikasına dair vereceği sinyalleri dikkatle takip edecek.
Ayrıca, ECB’nin mart ayında başlattığı strateji değerlendirmesinin sonuçlarını açıklaması da gündemde. Kurum, pandemi sonrası dönemde aldığı teşvik kararlarının arkasında dururken, euro bölgesine dair eleştirilere yanıt vermekten kaçınıyor.
Salı günü açıklanacak enflasyon (TÜFE) verisi, bölgenin mayıs ayında yüzde 2 hedefinin altında kalan enflasyonunun haziran itibarıyla bu eşiğe ulaşıp ulaşmadığını gösterecek.
4. Çin’in aksayan ekonomik toparlanması
2025’in ilk yarısı tamamlanmasına rağmen, Çin ekonomisinin toparlanma süreci halen beklenen ivmeyi kazanabilmiş değil. Pazartesi günü açıklanacak resmi PMI verisinin, Trump’ın gümrük tarifeleri nedeniyle zayıflayan imalat faaliyetlerini yansıtması bekleniyor.
Caixin/S&P tarafından hazırlanan ve resmi veriden bağımsız olarak yayımlanan PMI endeksi ise Salı günü açıklanacak. Bu veride çıta düşük olsa da yatırımcılar umutlu.
Her ne kadar Çinli yetkililer büyüme beklentileri konusunda olumlu mesajlar verse de deflasyonist baskılar ve belirsizlikler sürüyor. Çin-ABD arasındaki ticaret ateşkesi geçici bir rahatlama sağlasa da temel sorunları çözmekten uzak. Küresel piyasalarda bu kırılganlık hâlâ hissediliyor.
M&A işlemlerinde hacim artışı
Gümrük vergileri ve piyasadaki dengesizlikler birleşme ve satın alma (M&A) işlemlerini baskılamadı. Dealogic verilerine göre, Çin ve Japonya’da yılın ilk yarısında M&A işlemleri ciddi artış gösterdi. Shein’in Hong Kong’da halka arzı, Asya’daki hisse senedi piyasalarında hareketlilik yaratabilecek gelişmelerden biri.
Küresel M&A hacmi, 2021 yılındaki rekor seviyenin altında kalsa da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25 artarak 2 trilyon doları aştı. İşlem sayısı azalırken, işlem başına düşen hacim büyüdü. Örneğin Charter Communications’ın, rakibi Cox Communications’a sunduğu 22 milyar dolarlık teklif bu trendi özetliyor.
ABD’de M&A işlemleri yüzde 8’lik artışla 885 milyar dolara yaklaştı. KPMG'nin ABD’deki danışmanlık şirketleriyle yaptığı ankete göre, şirketlerin çoğu gümrük vergilerinin planlarını etkilediğini söylese de firmaların yüzde 75’i işlem hacminin artmasını bekliyor. Ayrıca Trump yönetiminin rekabet yasalarına yaklaşımı da işlemleri kolaylaştırıcı bir unsur olarak değerlendiriliyor.
