Trump'ın istediği Ukrayna'nın nadir toprak elementleri Türk şirketine emanet

Ukrayna, altın, kaolin ve grafit gibi en değerli yeraltı kaynaklarının işletmesini tek bir ülkeye emanet etti. Türk şirketi Onur Group, 2026 yılından itibaren bu zengin sahalarda madencilik faaliyetlerine başlamaya hazırlanıyor. Çalışmalar, yüksek mineral varlığıyla bilinen bölgelerde yoğunlaşacak.

Çekya merkezli Body Guru adlı medya kuruluşunun aktardığına göre, Onur Group’un şu anda bu madenleri işletmek için beş özel ruhsatı bulunuyor. Ruhsatlar arasında Dnipropetrovsk bölgesindeki bir altın yatağı, Kirovograd ve Dnipropetrovsk bölgelerinde üç kaolin sahası ile Khmelnytsky bölgesinde önemli bir grafit madeni yer alıyor.

Saha hazırlıkları sürüyor, güvenlik endişeleri ön planda

Şirket bu beş ruhsata sahip olsa da, sahalardan dördü halen hazırlık aşamasında ya da güvenli koşullar oluşuncaya dek bekletiliyor. Bu gecikmenin temel nedenleri arasında zorlu arazi şartları ve çatışma bölgelerine olan yakınlık öne çıkıyor.

Grafit sahası ön planda: Avrupa Birliği de listesine aldı

Onur Group’un 2026 yılında ilk olarak Khmelnytsky’deki grafit sahasında faaliyete başlaması planlanıyor. Bu sahanın, Ukrayna’nın en büyük grafit rezervlerinden biri olduğu değerlendiriliyor. Sadece Gorodnyavskoye bölgesindeki rezervlerin yaklaşık 143 milyon ton civarında olduğu, ortalama yüzde 5,14 grafit karbon içeriğine sahip olduğu belirtiliyor. Uzmanlara göre bu rezerv, yaklaşık 130 yıl yetecek düzeyde.

Avrupa Birliği de bu grafit sahasının stratejik önemini tanıyarak, projeyi “anahtar kaynaklar” listesine dahil etti. Bu adım, sahayı yalnızca Ukrayna için değil, Avrupa’nın kritik maden ihtiyaçları açısından da önemli kılıyor.

Altın yatağında beklenen verim alınamadı

Öte yandan, şirket Dnipropetrovsk bölgesindeki altın yatağından beklentilerin çok altında verim elde edilmesi nedeniyle yatırımı durdurma kararı aldı. İlk testlerde ton başına 4,5 gram altın çıkarılması beklenirken, yapılan analizler bu miktarın yalnızca 1,4 gram civarında olduğunu ortaya koydu.

Bu düşük verim, ekonomik açıdan işletilebilirlik sınırının altında kaldığı için şirket projeye devam etmeme kararı aldı. Bu gelişme, altın gibi genellikle yatırımcıların yoğun ilgi gösterdiği bir alanda dikkat çekici bir geri adım olarak değerlendiriliyor.

Grafit ve nadir elementlerin küresel önemi artıyor

Türkiye’nin Ukrayna’daki bu yeni madencilik girişimi, dünya genelinde nadir elementler ve sanayi için kritik madenlere yönelik artan ilgiyi de gözler önüne seriyor. Bu elementler; elektronik, yenilenebilir enerji ve savunma sanayi gibi birçok stratejik alanda hayati öneme sahip.

Küresel gerilimlerin ve tedarik zinciri risklerinin arttığı bir dönemde, ülkeler ve şirketler bu kaynaklara erişimi güvence altına almak için kıyasıya rekabet ediyor. Onur Group’un bu adımı, Türkiye adına yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda jeopolitik bir kazanım niteliği taşıyor.

Şirket altından grafite yöneldiğini açıklamıştı

Ordulu iş insanı Onur Çetinceviz’in kurucusu olduğu Onur Group, Ukrayna’da altın yerine grafit arama çalışmalarına yöneldi. Dnipropetrovsk bölgesindeki altın sahasında beklenen verim elde edilemeyince, şirket 2026 yılında Khmelnytskyi bölgesinde grafit üretimine başlamayı planlıyor. Altın rezerv tahminlerinde yaşanan sapmalar nedeniyle Ukrayna Jeoloji ve Maden Kaynakları Devlet Servisi’ne dava açılmıştı. Onur Group Genel Müdürü Emre Karaahmetoğlu, yeni grafit projesiyle şirketin Ukrayna’daki yatırımlarında yeni bir döneme girdiğini açıkladı.