Avrupa'dan Bulgaristan'ın Euro'ya geçişine yeşil ışık. Fakat Bulgar vatandaşlarında şüphe büyüyor

Euro bölgesi maliye bakanları Perşembe günü Bulgaristan'ın 1 Ocak 2026'dan itibaren Euro bölgesinin 21. üyesi olmasını tavsiye etti.

Euro bölgesi maliye bakanları toplantılarına başkanlık eden Paschal Donohoe, bir basın toplantısında "Euro grubu bugün Bulgaristan'ın Euroyu benimsemek için gerekli tüm koşulları yerine getirdiği konusunda anlaştı" dedi.

Tavsiye şimdi Cuma günü 27 AB maliye bakanının tamamı ve ardından 26 Haziran'da AB liderleri tarafından resmen kabul edilecek.

Bulgar levası'nın Euroya çevrileceği döviz kuru, AB maliye bakanları tarafından Temmuz ayı başında yapılacak toplantıda belirlenecek ve Bulgaristan'a yıl başında teknik geçişi hazırlamak için altı ay süre tanınacak.

Bulgaristan, 2007'de Avrupa Birliği'ne katıldığından beri Leva'sını Euroya çevirmek için çalışıyor.

Ancak bu kadar uzun bir bekleyişin ardından, Mayıs ayındaki Eurobarometer anketine göre, birçok Bulgar ilk heyecanını kaybetti ve %50'si Euroya şüpheyle yaklaşıyor. Bazı Bulgarlar para birimi değişiminin fiyatları artıracağından korkuyor.

KRİTERLER

Olumlu tavsiyeyi almak için Bulgaristan'ın, Euro adayının tüketici enflasyonunun en iyi üç AB ülkesinin 1,5 puan üzerinde olamayacağını belirten enflasyon kriterini karşılaması gerekiyordu.

Nisan ayında en iyi performans gösterenler %0,9 ile Fransa, %1,4 ile Kıbrıs ve %1,5 ile Danimarka oldu ve bu da Bulgaristan'ı %2,8 ile sınırın hemen içine koydu.

Euro adayı ülke ayrıca GSYİH'nın %3'ünü aşan bir açık için AB'nin disiplin bütçe prosedürüne tabi tutulamaz. Bulgaristan, 2024'te %3 ve 2025'te %2,8 beklenen bütçe açığıyla bu kriteri karşılıyor.

Ülkenin 2024'te GSYİH'nın %24,1'i ve 2025'te beklenen %25,1'i olan kamu borcu, %60'lık maksimum seviyenin oldukça altında ve tahvillerdeki uzun vadeli faiz oranı, en iyi üç enflasyon performansını gösteren ülkenin borçlandığı oranın iki puan üzerindeki marjın oldukça içinde.

Son olarak, Bulgaristan, Döviz Kuru Mekanizması II'deki merkezi parite oranının her iki tarafında %15'lik bir marj içinde kalarak istikrarlı bir döviz kuruna sahip olduğunu kanıtlamak zorundaydı.

Bu kolayca yapıldı çünkü Bulgaristan, 1999'da Euro para biriminin başlangıcından bu yana levayı Euroya 1,95583'te sabitleyen bir para kurulu işletiyordu.

Bulgaristan'ın Euroyu benimsemesi, Hırvatistan'ın 2023'ün başında tek para birimi grubuna katılmasıyla son Euro bölgesi genişlemesinden üç yıl sonra gerçekleşecek.

Bulgaristan'ın Euro bölgesine katılımı, 27 AB ülkesinden yalnızca altısını tek para birimi alanının dışında bırakacak: İsveç, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Romanya ve Danimarka.

Bunların hiçbirinin, siyasi nedenlerle veya gerekli ekonomik kriterleri karşılamadıkları için Euroyu benimsemeye yönelik acil bir planı yok.