Mısırlılar harcama yapmayı kesti: Herkes fiyatların daha da düşeceğine inanıyor

Mart ayında Mısır poundunun %40 oranında değer kaybetmesi, beklenmedik bir şekilde büyük harcama gerektiren ürünlerin fiyatlarının düşmesine neden oldu. Bu durum, tüketici davranışlarını etkileyerek, alıcıların daha iyi fırsatlar beklemelerine yol açtı. Ekonominin tüketici odaklı yapısı, bu düşüşten ciddi şekilde etkilenmiş durumda.

Bloomberg'in haberine göre Mısır hükümeti, iki yıldır devam eden ekonomik krizi önlemek amacıyla döviz kuru üzerinde önemli bir devalüasyon gerçekleştirdi. Bu adım, Orta Doğu'nun en kalabalık ülkesinin ekonomisini uçurumun eşiğinden çekip kurtarmayı ve 57 milyar dolarlık küresel yardım paketiyle toparlanmayı hedefliyordu. Ancak, fiyatlardaki bu beklenmedik düşüş, ekonomi teorilerine meydan okuyor ve devalüasyon sonrası fiyatların arttığı Nijerya ve Arjantin gibi ülkelerin deneyimleriyle çelişiyor.

Tüketiciler beklemede

Başkent Heliopolis'in doğu semtindeki büyük bir mobilya mağazasında satıcı olan Mohamed Yassin, "İnsanlar sadece fiyatları soruyor. Fiyatların daha da düşmesi durumunda almaktan korkuyorlar." diyor. Yassin’in mağazası, son birkaç ayda satışlarının yüzde 50’den fazla düştüğünü belirtiyor. Bu düşüş, maaşları ve elektrik faturalarını karşılamayı zorlaştırıyor. Mağaza, devalüasyon öncesinde uyguladığı yüzde 30'luk fiyat artışını geri çekmiş ve müşteri çekmek amacıyla yüzde 50'ye varan indirimler sunuyor. Ancak, bu indirimler bile durumu değiştirmeye yetmemiş.

Düşen fiyatlar ve ekonomik belirsizlik

Otomobil satışları, Mart ayındaki değer kaybından bu yana yüzde 75 oranında düşmüş durumda. Hyundai Tucson, Volkswagen Tiguan ve Kia Sportage gibi modellerin fiyatları yaklaşık 1 milyon pound (21.000 ABD doları) düşerek, önceki fiyatlarının dörtte biri kadar daha ucuz hale geldi. Ancak, diğer sektörlerde tüccarlar, pound ve tüketici davranışları konusunda daha fazla netlik beklerken geçici indirimler sunmayı tercih ediyor.

Şeker ucuzlarken ekmek dört katına çıktı

46 yaşındaki mühendis Samer, Şubat ayından bu yana ailesiyle kullanabileceği bir otomobil arıyor. "Çılgın" fiyatlar düşmeye devam ettikçe defalarca ertelemiş. Samer, "Allah'tan daha önce almadım," diyor. Aynı şekilde, yakında evlenecek olan kızı için ev aletleri arayan Rasha Mahmoud, “Birçok kişi bana beklememi tavsiye etti çünkü fiyatlar daha da düşebilir” diye belirtiyor.

Kahire metrosunda seyahat eden Samia, devlet destekli ekmeğin 60 somununa 3 pound ödediğini, ancak maliyetin şimdi dört katına çıktığını belirtiyor. Kucağında 2 yaşındaki çocuğunu taşıyan anne “Nihayetinde şeker ve un fiyatlarının düştüğüne sevindik, ta ki hükümet ekmek zammını açıklayana kadar" diye konuştu.

Ekonomistler ne diyor?

Bloomberg Economics'den Ziad Daoud, "Mısır, yerli tüketici ile yabancı yatırımcılar arasında bir ipte yürüyor" diyor. Daoud'a göre: "Yüksek faiz oranı, sübvansiyon kesintileri, gelecekteki dayanıklı mal fiyatlarının düşmesi beklentisi tüketicileri caydırıyor. Yetkililer, faiz oranlarını düşürerek veya kamu harcamalarını artırarak talebi canlandırabilirler. Ancak bu adımlar, yerel borç piyasasındaki yatırımcıları ürkütebilir."

Enflasyon 4 aydır düşüyor

Mısır'da enflasyon, dört aydır üst üste düşüyor ve geçen Eylül ayında yıllık rekor olan %38’den 10 puandan fazla azalmış durumda. Ancak, giyim ve ulaşım maliyetleri artarken, gıda fiyatları değişkenlik gösteriyor. Yakıt sübvansiyonlarının kademeli olarak kaldırılması ve bu yaz elektrik tarifelerinde olası bir artış, ekonomik baskıları artırabilir. Mısır halkı, gelecekte neler olacağını merak ederken, iş yerleri ve tüccarlar da belirsizlik içinde beklemeye devam ediyor.

Kamu politikaları ve ekonomik durum

Son iki yılda, Mısır hükümeti ekonomik krizle başa çıkmak için çeşitli kamu politikaları uygulamaya koydu. Özellikle sübvansiyon kesintileri ve ithalat kısıtlamaları gibi geçici çözümler, ekonomiyi stabilize etmeyi amaçladı. Hükümet, ekonomik büyümeyi desteklemek için faiz oranlarını yüksek tutarak yerel borç piyasasına yatırımcı çekmeye çalıştı. Ancak bu politikalar, tüketici harcamalarını olumsuz etkiledi ve ekonomik büyümeyi sınırladı.

İşsizlik ve istihdam

Devalüasyonun ardından, Mısır'da işsizlik oranları yükselmiş ve istihdam durumu olumsuz etkilendi. Birçok işletme, artan maliyetler ve azalan tüketici harcamaları nedeniyle çalışanlarını işten çıkarmak zorunda kaldı. Özellikle hizmet ve sanayi sektörlerinde istihdam kayıpları yaşandı. Bu durum, halk arasında ekonomik belirsizlik ve güvensizlik duygularını pekiştirdi.