ABD ambargosuna rağmen: Çinli şirketlerden 115 bin NVIDIA çipli yapay zeka tesisi hamlesi

ABD’nin gelişmiş yapay zeka çiplerine yönelik ihracat yasaklarına rağmen Çinli yapay zeka şirketleri, ülkenin batı çöllerinde yüksek kapasiteli veri merkezleri kurma hazırlığında. Bloomberg News'un (BN) yayımladığı yeni bir rapora göre, Çinli şirketler toplam 115 bin adet NVIDIA üretimi yüksek performanslı AI GPU’su (yapay zekaya özel grafik işlemcisi / Graphics Processing Unit for AI tasks) kullanarak 36 veri merkezi inşa etmeyi planlıyor. Bu çiplerin ABD'nin resmi ihracat lisansı olmadan nasıl temin edildiği ise hala net değil.

Söz konusu veri merkezlerinin büyük çoğunluğunun, Çin’in batısında yer alan Sincan bölgesinde kurulacağı belirtildi. BN'ye göre buradaki ana tesislerden biri, Çinli yapay zeka girişimi DeepSeek gibi şirketlerin büyük dil modelleri (LLM) eğitimi için kullanılabilir.

Yiwu’daki yapılar çölün ortasında yükseliyor

İthalatı belirsiz çiplere rağmen, projeye ait devasa yapıların Çin’in Yiwu kentinde inşa edilmeye devam ettiği bildirildi. Çölün ortasında yükselen bu tesislerin boyu Golden Gate Köprüsü’nün yüksekliğine ulaşıyor. Güneş ışığını yoğunlaştırarak enerji üretimi sağlayan yansıtıcı paneller, bu izole bölgedeki veri merkezlerinin kesintisiz çalışmasına olanak tanıyor. Bu nedenle şirketler, veri merkezlerini güneydeki dağ geçidinin hemen ötesinde bulunan Yiwu’da kurmayı tercih etti.

Yeni tesislerin arkasındaki tepelik alanda ise, kırmızı Çin harfleriyle yazılmış 2 metre yüksekliğinde bir slogan dikkat çekiyor: “Veri ve elektriğin birleşimi büyük umut vadediyor.”

NVIDIA: Sitede soru sormak, veri merkezi kurmak demek değil

NVIDIA ise konuya ilişkin BN'in sorularına e-posta yoluyla verdiği yanıtta şu ifadeleri kullandı: “Yasaklı ürünlerle ilgili bir web sitesinde bilgi istemek, bu ürünleri lisanslayıp büyük ve karmaşık sistemler kurmak anlamına gelmez. Bu tür veri merkezlerinin inşası zordur ve kaçakçılık bu ölçekte neredeyse imkansızdır. Üstelik biz, yasaklı ürünler için hiçbir teknik destek ya da onarım hizmeti sunmuyoruz.”

Yüksek riskli yatırım, büyük soru işaretleri

Washington yönetimi, bu tür gelişmiş AI çiplerinin Çin’in askeri gücüne katkı sağlayabileceği gerekçesiyle ihracatını yasaklamıştı. Ancak Çinli şirketlerin bu yasaklara rağmen söz konusu NVIDIA çiplerine nasıl eriştiği büyük bir gizem olarak kalıyor.

BN, yatırım izinleri, ihale belgeleri ve şirket raporları üzerinde yaptığı analizde, projeye dahil olan çip miktarını net biçimde doğrularken, ABD hükümetiyle bağlantılı en az bir düzine kaynağın bu çapta bir veri merkezi inşasından haberdar olmadığını aktardı. Görüştüğü isimler arasında, Çin’deki yasadışı çip ticaretine dair bilgi sahibi olan kişiler de yer aldı. Kaynakların tamamı, ülkede yasaklı çiplerin bulunduğunu düşündüklerini söylese de, bu ölçekte bir donanımın tek merkezde toplanmasına imkan tanıyacak karmaşık bir kaçakçılık ağına dair bilgileri olmadığını vurguladı.