İTO'dan enflasyon endeksinde geriye dönük düzeltme: Nisan ve mayıs verileri değişti
- İstanbul Ticaret Odası, Tüketici Fiyat İndeksi’nde yazılım ve hesaplama yöntemlerine dair yapılan kalibrasyon sonrası nisan ayı enflasyonunu yüzde 3,21'den yüzde 4,4'e yükseltti, mayıs verisini ise yüzde 2,8’den yüzde 1,6’ya çekti.
- Güncellemelerin genel enflasyon eğiliminde anlamlı bir değişiklik yaratmadığı belirtildi.
İstanbul Ticaret Odası (İTO), bu yılın başından itibaren açıklamaya başladığı İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi'nde geri dönük revizyon yaptı. Güncelleme sonucunda nisan ayı enflasyonu yukarı yönlü, mayıs ayı verileri ise aşağı yönlü değiştirildi.
İTO, bu etkilerin ortalamaya yansımasının sınırlı kaldığını ve genel enlasyon eğilimi üzerinde anlamlı bir etki oluşturmadığını kaydetti.
Açıklamada iki nedenle kalibrasyon ve güncelleme yapıldığı belirtildi:
"İlk olarak, kayısı, kiraz ve şeftali gibi mevsimsel özellikler gösteren ürün kalemlerinin baz yıl ile indekslenmesi sürecine ilişkin indeksin yazılım ayağında bazı iyileştirmeler yapılması gerektiği anlaşılmıştır. Ikinci olarak ise, indeksi oluşturan kalemlerin geçmiş değerleri arasında yüksek seyreden ve farklılaşan enlasyon eğilimlerinin, bazı kalemlerin indeks hesaplamalarında diğer kalemleri belli oranda baskılamasına neden olduğu ve bunun düşük de olsa belli etkilere yol açtığı görülmüştür.
Eski tüketim sepetine kıyasla yenilenen sepette mevsimselliğe konu olan mal sayısının artması ve ülkemizde bahar aylarında yaşanan don felaketlerinden kaynaklı olarak aydan aya yüksek fiyat geçişlerinin oluşması, mevsimsellik ve normalizasyona ilişkin kalibrasyon ve güncelleme ihtiyacının ortaya çıkması noktasında belirgin bir rol oynamıştır."
Nisan ve mayıs enflasyonları revize edildi
Söz konusu çalışmaların ardından, nisan ayı verileri yukarı yönlü, mayıs ayı verileri ise aşağı yönlü olarak revize edildi.
Nisan ayı verisi ise yüzde 3,21’den yüzde 4,4’e çıkarılırken, Mayıs ayı İTO enflasyonu verisi yüzde 2,8'den yüzde 1,6'ya revize edildi.
Yapılan bu düzeltmelerin ardından, Ocak 2024 - Mayıs 2025 döneminde aylık ortalama enflasyon oranı yüzde 3,49'dan yüzde 3,47'ye, yıllık ortalama enflasyon oranı ise yüzde 58,55’ten yüzde 60,11’e güncellendi.
Açıklamada, "Kurumsal sorumluluk gereği olarak söz konusu kalibrasyon ve güncelleme işlemlerinin vakit kaybedilmeden yapılması ve kamuoyu ile paylaşılması uygun görülmüştür" ifadeleri yer aldı.
